Bujumbura, 5 september 2015 – Iedereen heeft het recht om zich te verdedigen tegen de beschuldigingen die tegen hem worden ingebracht. In Burundi wordt politieke tegenspraak momenteel hevig bestraft. De praktijken van bepaalde autoriteiten gaan tegen de geldende wetgeving in en vormen een bedreiging voor de rechten van wie gearresteerd wordt. De illegale aanhouding van een advocaat door de politiediensten op 2 september toont duidelijk aan hoe deze verdedigers van de rechten worden geïntimideerd. Om ervoor te zorgen dat de eerlijke rechtspraak niet ondermijnd zou worden, roepen Advocaten Zonder Grenzen (ASF) en de Balie van Bujumbura de juridische en politieke actoren op om de grondwettelijke en wettelijke beginselen van het land te respecteren.
Burundi maakt sinds enkele maanden een zware politieke en sociale crisis door. Protestbewegingen worden zwaar bestraft door de politiemachten die steeds meer mensen arresteren. Sinds april 2015 werden al honderden mensen aangehouden.
Volgens het Burundese recht mogen deze mensen enkel worden gearresteerd en gevangen gehouden indien de strafprocedure strikt wordt nageleefd. Een groot aantal gevangenen kunnen echter niet van hun basisrechten genieten. Zo wordt hen bijvoorbeeld het recht op advies en op een onafhankelijke vertegenwoordiging ontzegd. In het kader van de activiteiten rond rechtsbijstand aan gevangenen die ASF en de Balie van Bujumbura organiseren, werden verschillende getuigenissen verzameld. Daaruit blijkt dat sommige leden van de politiemacht proberen te verhinderen dat advocaten de rechten van de gevangenen verdedigen.
“Iedereen die – al dan niet terecht – aangehouden wordt, heeft het onvoorwaardelijke recht om zich te laten bijstaan door een advocaat met wie hij ook vrij kan communiceren. Verhinderen dat mensen dit recht kunnen uitoefenen, is illegaal”, zegt Céline Lemmel, Missiehoofd van Advocaten Zonder Grenzen in Burundi.
Verschillende advocaten van de Balie van Bujumbura hebben ook al laten weten dat ze onder druk werden gezet door leden van de politiemacht. Een advocaat die de rechten van een van de vermoedelijke daders van de mislukte staatsgreep van 13 mei 2015 verdedigde, mocht in juni 2015 bijvoorbeeld niet spreken met zijn cliënt. Hij kreeg dan ook bedreigingen die verband hielden met zijn verdedigingsmissie. Een andere advocaat van de Balie van Bujumbura, die regelmatig de gevangenen bij de Speciale Onderzoeksbrigade van Bujumbura bijstaat, werd op 2 september 2015 gewelddadig behandeld door de politie en voor meer dan 24 uur zonder reden vastgehouden. De Balie moest zelfs ingrijpen bij de bevoegde overheden om de betrokken advocaat vrij te krijgen.
Deze individuele gevallen illustreren duidelijk hoezeer de rechten van de arrestanten worden geschonden.
“Net als in andere landen oefenen de advocaten in Burundi een onafhankelijk en essentieel beroep uit, dat geregeld wordt door een wettelijk kader opdat de rechten van alle rechtszoekenden geëerbiedigd zouden worden. De uitoefening van hun beroep moet gerespecteerd worden. Alleen zo kan een eerlijke en onpartijdige rechtspraak, het fundament van de rechtsstaat, gewaarborgd worden“, verduidelijkt het Missiehoofd van ASF.
