Congo: alternatieve oplossingen voor conflicten

Kinshasa, 16 juli 2017 – In een land als Congo is een beroep doen op formele rechterlijke mechanismen niet altijd de beste manier om op vreedzame wijze conflicten op te lossen. Daarom breidt Advocaten Zonder Grenzen haar steun uit naar actoren binnen de lokale geschillenbeslechting: gemeenschapsleiders en traditionele leiders, organisaties uit het maatschappelijke middenveld, paralegals… Deze aanpak staat centraal in een nieuw vijfjarenprogramma van de organisatie, dat begin juni officieel gelanceerd werd. ASF, dat kan bogen op vijftien jaar ervaring in Congo, heeft recentelijk een nieuw vijfjarenprogramma (2017-2021) gelanceerd waarmee ze haar inspanningen verderzet om te voldoen aan de meest urgente noden van de bevolking met betrekking tot justitie. “De klassieke juridische bijstand zet hoofdzakelijk in op juridische professionals, door te vaak geschillen voor de rechtbank te willen brengen. Deze rechterlijke instellingen zijn nochtans niet in staat te voldoen aan de enorme noden van de bevolking, en het vertrouwen van de burger in de formele rechterlijke instellingen blijft erg zwak”, legt Gilles Durdu, landelijk directeur van ASF, uit. Verbetering van de toegang tot justitie vereist diversifiëring van de manieren om geschillen op te lossen en ondersteuning van actoren die innovatieve en alternatieve mechanismes opzetten, zoals bemiddeling. Deze mechanismes bieden talrijke voordelen: het gaat om lokale geschillenbeslechting die weinig kost, die het mogelijk maakt om geschillen snel te regelen, die geen welbepaalde formaliteiten vereist en die schadevergoeding en verzoening vooropstelt, zodat het behoud van de sociale cohesie verzekerd is. Bovendien dragen deze mechanismes bij aan het terugdringen van de overbelasting van de rechtbanken. In het kader van haar nieuwe vijfjarenprogramma ondersteunt ASF deze lokale geschillenbeslechting, terwijl ze ook haar samenwerking met de formele sector (Balies, advocaten, enz.) versterkt om zo een holistische bescherming van de rechten van de bevolking te garanderen. Mgr. Daniel Nlandu, bisschop van Matadi en vertegenwoordiger van de Diocesane Commissie “Justice et Paix”, verwelkomt het initiatief met open armen, omdat het mede een antwoord kan bieden op “het netelige probleem van conflicten in hun vele vormen waardoor onze samenleving geplaagd wordt en wat steeds bovenaan heeft gestaan bij de prioriteiten van onze Commissie.” Hij spoort alle actoren aan om gezamenlijk op te treden, “voor het welzijn van en de sociale vrede binnen onze gemeenschappen”. Voor Irène Sifa Masumbuko, provinciale Minister van Justitie en Mensenrechten van Noord-Kivu, blijft “de rol van advocaten en van het maatschappelijke middenveld erg belangrijk met het oog op het voldoen aan de vraag naar justitie van kwetsbare groepen”. Om deze doelstelling te behalen, heeft de Minister beklemtoond dat “het belangrijk en noodzakelijk is dat het justitieapparaat van de staat en de internationale en lokale middenveldorganisaties de krachten bundelen”. Het programma voorziet om 25.000 mensen te sensibiliseren over hun rechten en over de middelen om deze uit oefenen, om een gratis juridische consultatie te organiseren ten behoeve van 4.500 personen en om juridische bijstand te verstrekken die aangepast is aan de specifieke noden en belangen van 1.750 personen. Terzelfdertijd zullen 100 actoren binnen de vreedzame oplossing van conflicten opgeleid worden om kwaliteitsvolle dienstverlening te garanderen. Het programma wordt uitgevoerd met de steun van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking, in partnerschap met de Balies van Goma en Matadi, de Diocesane Commissie “Justice et Paix” en de “Dynamique des Femmes Juristes”. Nadat het programma officieel werd gelanceerd op 7 juni te Kinshasa, was het al het onderwerp van twee workshops in Matadi en Goma waarbij verschillende stakeholders ideeën konden uitwisselen en delen, respectievelijk van 13 tot 15 en van 19 tot 21 juni (zie coverfoto). >>> Download de brochure waarin het programma voorgesteld wordt.

• Foto: conflictbeheersing door de gemeenschap in Kongo Central © ASF/Johnny Lobho Amula