december 18, 2012
De “ogen” van het Tunesische gerecht
TunesiëNewsTransitionele Justitie
Kasserine – Twee jaar na de gebeurtenissen die hebben geleid tot de Tunesische revolutie is het Tunesische overgangsgerecht in de maak, waarbij een serieuze uitdaging voorligt: het vertrouwen tussen het gerecht en de burgers herstellen. Om de hervormingsnoden in kaart te brengen, lanceert het Tunesische observatienetwerk van het Tunesische overgangsgerecht (Le Réseau d’Observation de la Justice tunisienne en transition of ROJ) met de steun van Advocaten Zonder Grenzen (AdZG) een recruteringscampagne in de verschillende regio’s van het land. Doelstelling: advocaten en andere rechtsprofessionelen mobiliseren om het proces en het slecht functioneren binnen het gerechtssysteem waar te nemen.
Op 270 kilometer ten zuidwesten van de hoofdstad Tunis, in Kasserine, vonden in december 2010 de eerste massabetogingen plaats voor een verbetering van de sociaal-economische situatie. Voor vele Tunesiërs heeft de stad dan ook een grote symbolische waarde gekregen.
Vandaag wordt de stad betrokken in één van de acht fasen van een nationale campagne voor de recrutering van rechtswaarnemers. De campagne wordt geleid door het observatienetwerk, opgericht in augustus 2012 door Advocaten Zonder Grenzen, de Nationale Organisatie van Advocaten van Tunesië en de Tunesische Liga van de Mensenrechten.
Voor één dag geïnstalleerd in het stadstribunaal, informeren de wervers van het observatienetwerk de advocaten, griffiers en secretarissen van de advocaten. Ze werden vooraf gewaarschuwd per SMS en de meesten zijn bereid om de slechte werking waarmee ze in hun dagelijkse praktijk te maken krijgen openbaar te helpen maken. “Onze strafprocedures vertonen vele gebreken”, getuigt een advocate. “Vaak wordt het vermoeden van onschuld genegeerd en bevindt de rechter de verdachte al bij voorbaat schuldig.
250 advocaten en rechtsprofessionelen nemen al deel aan het initiatief, onder wie ook Meester Lasad Fatahi, advocaat in Gafsa, iets verder in het zuiden. “Ons gerecht heeft een tekort aan rechters waardoor zowat de helft van de 22.000 personen in Tunesische gevangenissen in voorlopige voorhechtenis zitten”, veroordeelt hij. “Een gevangene moet gemiddeld 8 tot 12 maanden wachten eer hij voor de rechter verschijnt. Dat is drie keer zo lang als de wachtperiode in overeenstemming met de internationale normen.”
De processen waargenomen door het observatienetwerk betreffen delinquenten die kans lopen op de doodstraf, minderheden, martelaren van de revolutie of zelfs de vrijheid van meningsuiting. Het doel is om 420 waarnemers op de been te brengen in heel Tunesië. Het is de eerste keer dat zo’n “100% Tunesisch” netwerk het licht ziet in het land.
“We bieden een basisopleiding aan voor rekruten”, vult Deissem Trimeche aan. Zij coördineert het project – gefinancierd door het Open Society Institute en de Duitse en Nederlandse Ministeries van Buitenlandse Zaken. “Vervolgens gaan we alle informatie na omtrent de dossiers die ons worden toegestuurd. Door het verzamelen van de gegevens kunnen we de belangrijkste pijnpunten identificeren en in kaart brengen. In de komende weken dienen we meer nauwkeurige rapporten in bij het parlement, wat het proces van verbetering binnen het Tunesische gerecht op gang zal brengen.”