De zaak Thomas Kwoyelo: de slachtoffers een stem geven

Kampala, 22 april 2016 – In Noord-Oeganda vinden momenteel twee belangrijke processen plaats: Thomas Kwoyelo en Dominic Ongwen moeten allebei voor de rechter verschijnen voor de internationale misdaden die zij zouden hebben begaan als voormalige bevelhebbers van het Verzetsleger van de Heer. Advocaten Zonder Grenzen (ASF) en de Foundation for Justice and Development Initiatives (FJDI) staan de slachtoffers bij om hun participatie te bevorderen. Er is immers gebleken dat de getroffen gemeenschappen beide processen willen volgen en over het verloop ervan op de hoogte willen worden gehouden.

Nadat ASF eind januari zorgde voor een livestream van het proces van Dominic Ongwen voor het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, organiseert de organisatie deze maand, in samenwerking met de Oegandese ngo Foundation for Justice and Development Initiatives, informatiesessies over de zaak Thomas Kwoyelo. Thomas Kwoyelo is een voormalige bevelhebber van het Verzetsleger van de Heer (Lord’s Resistance     Army, LRA) die momenteel voor de International Crimes Division (ICD) terechtstaat voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. De ICD is een speciale afdeling van het Hooggerechtshof in Oeganda die in juli 2008 werd opgericht na de vredesbesprekingen tussen de Oegandese overheid en de LRA met als doel de vervolging van oorlogsmisdadigers en daders van misdaden tegen de menselijkheid. Hoewel Kwoyelo al in 2008 werd gearresteerd, vond de hoorzitting voorafgaand aan het proces pas op 4 april 2016 plaats. Zijn proces zal in mei van start gaan.

Tot op heden vonden er al drie activiteiten plaats. In april zorgden FJDI en ASF ervoor dat vijf vertegenwoordigers van het dorp Pabo de hoorzitting voorafgaand aan het proces konden bijwonen in Kampala. Beide organisaties organiseerden ook een publieke dialoog in Pabo om de gemeenschap te informeren over de resultaten van deze hoorzitting. Pabo en de omliggende gebieden vormen niet alleen de plaats van herkomst van Kwoyelo. Het is ook de regio waar hij het merendeel van de misdaden die hem ten laste worden gelegd, zou hebben gepleegd. Tot slot hielden vertegenwoordigers van ASF en FJDI een toespraak op Gulu FM Radio, in de stad Gulu, om zo een breder publiek te bereiken over het aanstaande proces.

“Deze activiteiten bevestigden niet alleen dat er absoluut behoefte is aan meer outreach-activiteiten in Noord-Oeganda met betrekking tot het proces van Kwoyelo, maar boden de slachtoffers ook een unieke gelegenheid om op te komen voor hun belangen, vragen te stellen en uiting te geven aan hun bezorgdheid,” meldde Patricia Bako, de ASF-projectleider die de activiteiten coördineerde. Zo konden ASF en FJDI vaststellen dat de getroffen gemeenschappen in Noord-Oeganda nog steeds veel vragen omtrent amnestie en schadeloosstellingen hebben. Hierover werd dan ook uitgebreid gesproken. Bovendien maakten de slachtoffers duidelijk dat ze het proces van Kwoyelo, dat in mei van start gaat, willen volgen en over het verloop ervan op de hoogte willen worden gehouden. Tot slot vroegen ze of het mogelijk was om in het proces te worden opgenomen.

Voor meer informatie over de standpunten van de leden van de gemeenschap in de aanloop naar het proces van Kwoyelo, kan het volledige verslag over de drie activiteiten, in het Engels geschreven door de heer Lino Owor Ogora (FJDI), hier worden geraadpleegd.