Justice ExPEERience: een netwerk en platform voor de bevordering van de mensenrechten

Communities of practiceJustice ExPEERienceMensenrechtenverdedigers

Dit artikel werd geschreven in het kader van de opstelling van het jaarverslag 2022 van AdZG, dat binnenkort beschikbaar zal zijn op de website van AdZG.

Justice ExPEERience is een internationaal netwerk van stakeholders die op de vijf continenten actief zijn rond de bevordering van de mensenrechten. Het is vooral een samenwerkingsnetwerk, waarin de leden worden gevraagd om hun kennis te bundelen, hun ervaringen en expertise te delen, maar ook om samen te werken, in groepen of communities, aan concrete projecten rond het monitoren van mensenrechtenschendingen, strategische procesvoering of belangenbehartiging.

Meer dan een jaar na de oprichting telt het netwerk Justice ExPEERience meer dan 400 leden. Onder hen bevinden zich activisten, juristen, onderzoekers, leden van het maatschappelijk middenveld, enz. die actief zijn op het gebied van justitie en de bevordering van de mensenrechten. ASF wil een omgeving creëren waarin al deze stakeholders kunnen samenwerken en hun expertise en capaciteiten wederzijds kunnen versterken.

Daarom is ASF in 2021 gestart met de uitwerking van het digitale platform Justitie ExPEERience. Deze digitale tool laat toe om het netwerk te begeleiden en te structureren. Hier vinden uitwisselingen plaats, wordt leren tussen peers uit verschillende regio’s mogelijk, worden werkgroepen gevormd en worden samenwerkingsverbanden ontwikkeld.

Om de veiligheid van de leden te garanderen, evenals de vertrouwelijkheid van de informatie die op Justice ExPEERience gedeeld wordt, worden de gegevens rechtstreeks op de servers van ASF gehost en lopen ze niet via de servers van grote digitale spelers. Om de netwerken over meerdere landen te bevorderen en aan de behoeften van zoveel mogelijk stakeholders te voldoen, is Justice ExPEERience een meertalig platform: de interface is momenteel beschikbaar in het Duits, Engels, Arabisch, Frans en Portugees; en de geplaatste content en updates kunnen in andere talen worden vertaald met behulp van een vertaaltool. In 2022 werd het platform ook ontwikkeld als mobiele applicatie, die kan worden gedownload en gebruikt op smartphones, zodat het platform op verschillende manieren toegankelijk is.

Op Justice ExPEERience kunnen alle leden informatie en nieuws uitwisselen en met elkaar communiceren zoals op een sociaal netwerk, over verschillende thema’s in verband met de mensenrechten; maar ze kunnen ook documentatie delen en rechtstreeks online, op een veilige manier, samenwerken aan documenten. Op het platform zijn verschillende samenwerkingsruimtes beschikbaar, over specifieke thema’s of projecten: het platform bevat 250 samenwerkingsruimtes, waaronder 20 openbare ruimtes voor het uitwisselen en delen van thematische informatie tussen alle leden van het netwerk. De leden van Justice ExPEERience worden dus uitgenodigd om niet alleen samen te werken op openbare ruimtes die openstaan voor het hele netwerk, maar ook op vertrouwelijke privéruimtes die strikt voorbehouden zijn aan leden die aan een gemeenschappelijk project werken.

Justitie ExPEERience communities

In deze verschillende ruimtes kunnen de leden van het netwerk samenwerken in groepen of communities, met behoud van de gewenste mate van openheid of vertrouwelijkheid van hun werkzaamheden. In 2022 ontwikkelde Justice ExPEERience verschillende communities, bestaande uit stakeholders uit het maatschappelijk middenveld die projecten uitvoeren in verschillende landen. Ze ontplooien en coördineren gezamenlijke acties voor het monitoren van mensenrechtenschendingen (in verschillende landen), strategische procesvoering (nationaal of transnationaal) of belangenbehartiging (op lokaal, regionaal of internationaal niveau). In de voor hen bestemde vertrouwelijke ruimtes beschikken de communities over een gedeelde en gezamenlijke bibliotheek, die de leden aanvullen, om de horizontale verspreiding van expertise en kennis tussen peers aan te moedigen. Deze uitwisseling van expertise en informatie vindt ook plaats in de thematische ruimtes die voor alle leden openstaan, waardoor Justice ExPEERience zelf een internationale en multisectorale community wordt.

Om het netwerk levendig te houden en uitwisselingen tussen de leden te bevorderen, worden elke maand ExPEERience Talks georganiseerd. Tijdens deze webinars stellen de leden van het netwerk een onderzoek, een project, een tool of een analyse voor die verband houdt met de bevordering van de mensenrechten en justitie. In 2022 vonden 5 ExPEERience Talks plaats, over uiteenlopende onderwerpen zoals het traject van uit Italië gerepatrieerde Tunesische migranten, het beheer van grondstoffen in Oeganda en de DRC, de strafrechtelijke praktijken in de CAR, of de reikwijdte en impact van de beslissingen van het Afrikaanse Hof voor de rechten van de mens en de volkeren.

Elke maand wordt informatie over nieuwe onderzoeken, activiteiten en evenementen van het netwerk gedeeld in een nieuwsbrief, The ExPEERience Letter.

Justice ExPEERience heeft de ambitie om zich in 2023 verder te ontwikkelen: nieuwe leden aantrekken, creëren en delen van expertise via hun platform maar ook hun Talks en nieuwsbrief aanvullen, nieuwe – vooral transnationale – samenwerkingsverbanden ontwikkelen, zich openstellen voor partnerschappen met externe stakeholders en het platform met de instrumenten ontwikkelen om beter aan de behoeften van de leden te voldoen. Justice ExPEERience zal het onderwerp zijn van een tech-demo op de internationale top voor mensenrechten in een digitale wereld, RightsCon, in juni 2023.