Mensenrechtenactivisten in de DR Congo: dringend bescherming gezocht

Kinshasa, DR Congo, 18 november 2014 – Gesteund door Advocaten Zonder Grenzen (ASF) herhaalt het Congolese maatschappelijk middenveld hoe dringend het is om samen met de nationale instanties verder te werken aan de versteviging van het wettelijke kader voor de bescherming van mensenrechtenactivisten (MRA). Het toezichtcomité in het kader van het nationale beleid voor de bescherming van MRA’s werd één jaar geleden opgericht en legde onlangs zijn actieplan voor.

De bescherming van MRA’s blijft een uitdaging in de DR Congo. Velen onder hen krijgen dagelijks af te rekenen met de risico’s en bedreigingen die hun werk met zich meebrengen. Dit geldt ook voor Julien*, animator in een lokale vereniging die in Noord-Kivu actief is. “Ik bracht MONUSCO op de hoogte van verkrachtingen en seksueel geweld door een gewapende groep”, getuigt hij. “Daarna werd ik gevangengenomen en weer vrijgelaten. Ten slotte werd ik door de leider van de groep met de dood bedreigd en moest ik uit mijn dorp wegvluchten. Ondertussen werkt enkel mijn vrouw nog om ons gezin te onderhouden”.

In afwachting van efficiënte overheidsoplossingen engageerden leden van het maatschappelijk middenveld zich om deze mensenrechtenactivisten te helpen beschermen. Na een conferentie [1] over de nationale strategie voor de bescherming van MRA’s in de DR Congo waaraan alle stakeholders uit de sector deelnamen, werd begin 2014 een toezichtcomité opgericht. Dat comité telt zeven vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en kreeg de opdracht om toezicht te houden op de prioriteiten en aanbevelingen waartoe de conferentie leidde.

Sindsdien bieden ASF en andere internationale partners het comité technische en financiële steun. “Onze samenwerking met Congolese, regionale en internationale actoren – zoals ASF – is essentieel om de bedreigingen van de MRA’s drastisch en bestendig in te perken”, meent meester Sylvain Lumu Mbaya, Coördinator van het comité. “Om die uitdaging aan te gaan, stellen wij voor om wettelijke maatregelen te nemen of te herzien, zoals de wet op de bescherming van MRA’s. Daarnaast moet ook een doeltreffend operationeel kader worden uitgewerkt, zoals een nationale mensenrechtencommissie”.

Gezien de omvang van de taak van het toezichtcomité zal politieke, technische en financiële steun van de internationale partners onontbeerlijk zijn. Josselin Léon, Missiehoofd van ASF in de DR Congo, herhaalt “dat het om een initiatief van het hele Congolese maatschappelijk middenveld gaat en dat het belangrijk is om het beleid dat daaruit voortvloeit op alle niveaus te ondersteunen om een optimale en sterkere toepassing ervan te garanderen”.

Met als einddoel de MRA’s in staat te stellen hun onmisbare werk voor de bevordering en bescherming van de mensenrechten voort te zetten, “want we moeten blijven geloven dat er veranderingen zullen komen”, zegt Julien*.

Sinds 2011 steunt en beschermt ASF advocaten en andere MRA’s in de DR Congo en in Burundi, Kenia, Oeganda en Rwanda. Dit project wordt gefinancierd door de Europese Unie.

* schuilnaam