Washington DC/Brussel, 29 april 2016 – Tijdens een bijeenkomst over rechtstoegang en internationale ontwikkeling op 25 april, benadrukte Advocaten Zonder Grenzen (ASF) de noodzaak om impact-indicatoren en empirische bevindingen te integreren in programma’s voor rechtstoegang en om verder te gaan dan het kader van Duurzame ontwikkelingsdoelen. Deze bijeenkomst werd georganiseerd in samenwerking met het Center for Human Rights & Humanitarian Law van American University Washington College of Law. Het bracht de belangrijkste academici, beleidsmakers en uitvoerenden samen, die hun mening over deze belangrijke kwestie gaven.
Het promoten van de rechtsstaat en het garanderen van rechtstoegang voor iedereen is een van de innovaties waarmee het toepassingsgebied van de Duurzame ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals, SDG’s) ten opzichte van de milleniumdoelstellingen voor ontwikkeling wordt uitgebreid. Voor ontwikkelaars en juridische spelers is deze evolutie geen verrassing: recht en effectiviteit van de rechtsstaat zijn de afgelopen decennia centrale onderdelen gebleken voor ontwikkeling in post-conflictsituaties. De VN en verschillende staten zijn nu bezig een kader en de indicatoren te ontwikkelen om voortgang ten aanzien van SDG’s te meten.
Maar het opnemen van rechtstoegang in de ontwikkelingsagenda is een uitdaging. “Toegang tot gerechtshoven en rechtsinstellingen maakt niet systematisch een verschil voor mensen die in armoede leven, als je het hebt over toegang tot oplossingen”, zei ASF-onderzoeker Julien Moriceau op de bijeenkomst. Het ontwikkelen van algemene indicatoren om activiteiten van rechtstoegang (bijvoorbeeld het aantal gevallen van juridische hulp) te meten is niet voldoende. Juridische spelers en ontwikkelaars moeten ook de concrete impact van rechtstoegang voor de bevolking zien aan te tonen, als een bijdrage aan het terugdringen van armoede en het oplossen en voorkomen van conflicten.
Een andere uitdaging is de ontwikkeling van onderzoek naar impact en de verspreiding van de resultaten om ontwikkelingshulpprogramma’s te verbeteren. Spelers van allerlei achtergronden en sectoren (juridische hoek, ontwikkelingseconomie, sociale wetenschappen) moeten daarom samenwerken en algemene doelen en mijlpalen definiëren.
Het doel van het ASF-onderzoeksproject is om deze uitdagingen het hoofd te bieden. De resultaten van dit project zijn gedeeld en besproken op de bijeenkomst. Julien Moriceau en lector aan de Universiteit van Edinburgh Jean-Benoît Falisse deelden resultaten van een evaluatie van de impact op een programma voor juridische hulp dat tussen 2011 en 2014 in Burundi is ingevoerd.
Andere hoogstaande deskundigen die door ASF en het WCL-centrum voor mensenrechten waren uitgenodigd, deelden hun mening en ervaringen met een gericht publiek van academici, deskundigen en advocaten. Bilal Siddiqi en Paul Prettitore presenteerden onderzoeks- en programmaperspectieven van impactmeting bij de Wereldbank, op basis van case-studies van Liberia, Sierra Leone en Jordanië. Senior capacity building-deskundige bij ASF, Jake Stevens, die momenteel in Myanmar is gestationeerd, benadrukte de noodzaak voor meer baselines en impactbeoordeling om de impact van initiatieven voor rechtstoegang te optimaliseren.
Voor Macarena Saez, directeur van het WCL-centrum voor mensenrechten, “zijn uitdagingen met betrekking tot rechtstoegang niet alleen een kwestie van middelen. In veel situaties hebben mensen die in armoede leven geen toegang tot recht vanwege een gebrek aan respect van wettelijke actoren.” Andere sprekers waren Elizabeth Andersen, directeur bij American Bar Association Rule of Law Initiative, Maha Jweied, Office Deputy Director bij US Department of Justice en Martin Schoenteich, Senior Legal Officer bij Open Society Justice Initiative.
Deze bijeenkomst is de eerste in een reeks bijeenkomsten die in 2016 door ASF worden georganiseerd met als doel om de muren tussen ontwikkeling en rechtstoegang af te breken, en daarbij de bijbehorende uitdagingen het hoofd te bieden en de resultaten van het impactonderzoek te verspreiden.
Voor zowel ASF als het WCL-centrum voor mensenrechten is deze eerste samenwerking een succes geweest. “Het was geweldig voor ons om deze bijeenkomst te organiseren en al deze deskundigen als gast te hebben. We zouden het fantastisch vinden om een dergelijke bijeenkomst met ASF in april 2017 te organiseren”, zei Macarena Saez.
