Oeganda: LRA-slachtoffers reageren op de eerste hoorzittingen in de zaak tegen D. Ongwen

OegandaInternationale JustitieTransitionele Justitie

25 maart 2016 – Terwijl het Internationaal Strafhof (ICC) de aanklachten tegen Dominic Ongwen net heeft bevestigd, deelt ASF de meningen van de slachtoffers over de vervolging van de vermeende bevelhebber van het Lord’s Resistance Army (LRA). Tijdens een tweedaagse livestream die in januari 2016 werd georganiseerd door ASF en het Justice and Reconciliation Project in Gulu, Noord-Oeganda, kregen slachtoffers en getroffen lokale gemeenschappen de kans om de hoorzittingen vóór het proces te volgen; die vonden plaats in Den Haag, waar het ICC is gevestigd. Tijdens het evenement konden deelnemers en slachtoffers reageren op de hoorzittingen en hun mening geven over de rol van justitie en de strijd tegen de straffeloosheid.

 Dominic Ongwen, de vermeende bevelhebber van de Sinia Brigade van de rebellengroep Lord’s Resistance Army (LRA) in Noord-Oeganda, staat voor het ICC terecht voor 70 aanklachten voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid die hij naar verluidt tussen 2002 en 2005 heeft gepleegd in Noord-Oeganda.

De rechtszitting met betrekking tot bevestiging van tenlastelegging zou aanvankelijk in Oeganda plaatsvinden, maar om diverse redenen, waaronder de veiligheid van de slachtoffers, werd beslist dat de zitting in Den Haag zou worden gehouden”, vertelt Dorah Caroline Mafabi, hoofd van de missie van ASF in Oeganda. “Toch vonden we het belangrijk dat de slachtoffers het proces live konden volgen en getuige konden zijn van de aanklachten tegen Ongwen bij het ICC“.

Simon (schuilnaam) woont in Lukodi, een van de vele dorpen in Noord-Oeganda die hebben geleden onder LRA-aanvallen. Hij is ASF dankbaar voor de organisatie van deze livestream: “Ik ben opgelucht omdat we kunnen zien en horen wat er gebeurt in de rechtbank. We kunnen zelf controleren dat de waarheid wordt besproken“.

Terwijl sommige slachtoffers ook tevreden waren dat de aanklachten waarheidsgetrouw waren en dat ze Ongwen voor de rechters konden zien verschijnen, raakten anderen van streek door de beelden. Voor Mary (schuilnaam), een ander slachtoffer uit Lukodi, was het pijnlijk om Ongwen te zien omdat het haar herinnerde aan ontvoerde familieleden die vermist waren of nog steeds vermist zijn.

De meeste deelnemers waren ook geschokt en boos omdat Dominic Ongwen een kostuum droeg in de rechtbank en niet het militaire uniform dat hij droeg toen hij zijn wreedheden heeft begaan.

De rol van het ICC en de internationale justitie werd ook besproken na de livestream. Sommige gemeenschapsleiders wensten dat Ongwen vergiffenis zou krijgen, maar andere deelnemers deelden die mening niet. Sommige deelnemers gaven te kennen dat ze het ICC zagen als een bron van gerechtigheid en verlichting. De slachtoffers waren over het algemeen tevreden dat de uiteenzetting van de aanklager in de rechtbank weerspiegelde wat er is gebeurd met hen en hun naaste verwanten. Sommige slachtoffers vroegen zich echter af waarom de overheid er niet in is geslaagd hen tijdens de aanvallen van het LRA te beschermen, terwijl uit bewijsmateriaal dat in de rechtszaal werd voorgesteld (waaronder onderschepte radiocommunicatie), is gebleken dat de overheid op de hoogte leek te zijn van deze aanvallen. Ze eisten dat de waarheid over deze nalatigheid aan het licht zou komen. De slachtoffers bespraken ook het belang van schadeloosstellingen.

 De rechtszitting met betrekking tot bevestiging van tenlastelegging vond van 21 tot 27 januari 2016 plaats in Den Haag. Op 23 maart 2016 bevestigde de Kamer van vooronderzoek II de aanklachten tegen Ongwen en werd hij verwezen naar de rechtbank.

 Voor meer informatie over de Ongwen Zaak, klik hier.

Klik hier om de volledige getuigenissen van Simon en Mary te bekijken.

Om de identiteit van de slachtoffers te beschermen, werden hun gezichten onduidelijk gemaakt en hun namen veranderd.