Brussel/Den Haag, 10 februari 2014 – Terwijl het Internationaal Strafhof (ICC) vandaag begint met het onderzoeken van de aanklachten tegen de Congolese krijgsheer Bosco Ntaganda, herinnert Advocaten Zonder Grenzen (AdZG) eraan dat de veiligheid van de 922 slachtoffers die deelnemen aan deze procedure van cruciaal belang is. Bosco Ntaganda, bijgenaamd “Terminator”, wordt ervan beschuldigd talrijke schendingen van de mensenrechten te hebben gepleegd, waaronder het inzetten van kindsoldaten en het gebruik van verkrachting als oorlogswapen in Oost-Congo. AdZG heeft het overgrote deel van de getuigenissen van de slachtoffers verzameld en doorgegeven aan de ICC in deze hoogst symbolische zaak in de strijd tegen de straffeloosheid.
Na de overgave van Bosco Ntaganda op 18 maart 2013 aan de ICC, begint deze maandag 10 februari 2014 zijn hoorzitting in Den Haag (Nederland). Deze hoge officier wordt beschuldigd van 18 hoofdaanklachten voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid die tienduizenden slachtoffers hebben gemaakt. Tijdens deze zitting zal het aan een deel van de slachtoffers worden toegestaan om deel te nemen via hun advocaten. “Het is een belangrijke stap want de slachtoffers hebben uiteraard hoge verwachtingen. Niet alleen hopen ze dat hun stem gehoord zal worden, maar ze verwachten vooral vergoeding voor de misdaden die hen zijn aangedaan”, stelt Luc Meissner, Programmacoördinator Internationaal Strafrecht bij AdZG. “Deze hoop leeft nog sterker bij zo’n honderd kindsoldaten, waarvan het grootste deel ook slachtoffers zijn van grove schendingen gepleegd door Thomas Lubanga, een andere krijgsheer veroordeeld door het ICC in 2012. Zij wachten nog altijd op de beslissing over de vergoeding waar ze recht op hebben”.
AdZG verheugt zich op de deelname van de slachtoffers, maar de Belgische NGO staat er ook op dat hun veiligheid voldoende gewaarborgd wordt en dat hun getuigenissen vertrouwelijk blijven. “De slachtoffers zullen op de hoogte gebracht moeten worden over het verloop van het proces. Maar, ondanks de overgave van de M23 rebellen, blijft de situatie in Oost-Congo volatiel. Daardoor blijft toegang tot de slachtoffers in conflictzones, met name in het district Ituri, heel precair”, constateert Luc Meissner.
Zowel actief op het terrein als bij het ICC sinds 2002, hebben de teams van AdZG bijgedragen aan de deelname van de slachtoffers in de zaak Ntaganda. In Ituri hebben AdZG en haar lokale partners het verzamelen van getuigenissen van slachtoffers verzekert en het contact met de ICC vergemakkelijkt.
“Aangezien het niveau van invloed en macht die Bosco Ntaganda heeft uitgeoefend in de regio, is deze zaak een belangrijke stap in de strijd tegen de straffeloosheid van plegers van extreme misdaden tegen de mensenrechten. Daarom is de veiligheid van de slachtoffers en de getuigen alsook de afloop van het proces zo belangrijk voor het versterken van het vertrouwen van de bevolking in het gerecht. Wij zullen dus waakzaam blijven voor de gevolgen op het terrein van het ICC proces”, concludeert Luc Meissner.