Kinshasa, 7 maart 2016 – In de DR Congo blijft het opkomen voor de rechten van de slachtoffers van onrecht en het uitoefenen van de fundamentele vrijheden een uitdaging. Desondanks het falen van het rechtssysteem en soms bedreigingen, blijven mannen en vrouwen strijden voor hun ideaal van een rechtvaardigere wereld. De tweede van drie ontmoetingen is met journaliste Nathalie Kapela, gespecialiseerd in kwesties van het rechtssysteem.
Nathalie Kapela, die afkomstig is van Kinshasa, heeft een communicatieopleiding en sinds 2000 actief in de informatiesector. Al zeer snel heeft ze interesse voor gevoelige onderwerpen als de overexploitatie van de bossen en het gebrek aan respect voor de wetgeving ter zake. Het ontbreekt de Congolese pers echter aan middelen: 80% van de televisiezenders en radiostations is commercieel, en dus afhankelijk van adverteerders, of wordt ondersteund door politici. “In deze omstandigheden wordt het behandelen van zogenaamd georiënteerde onderwerpen snel problematisch“, legt Nathalie Kapela uit.
Een reportage die zij maakte in een randgemeente van de Congolese hoofdstad bevestigt de interesse van de jonge vrouw voor juridische zaken. “De ontdekking van de precaire levensomstandigheden van de mensen heeft mij diep geraakt. De kloof tussen mijn commentaar op antenne en de werkelijkheid op het terrein was echt enorm“, zegt de journaliste-presentatrice. Ze besluit de televisiezender waarvoor ze werkt te verlaten en zich te wijden aan vraagstukken over mensenrechten en goed bestuur.
In 2008 richt zij haar eigen videoproductiehuis op. Haar eerste reportage handelt over de corruptie in de magistratuur. “Ik wilde aantonen dat iedereen – rijk of arm – die de wet overtreedt, gestraft moet worden“, herinnert ze zich.
De reportages voor haar programma ‘Gerechtelijk nieuws’ worden op televisie uitgezonden, vooral dankzij internationale financiering. Ze onderneemt administratieve stappen om het concept van haar programma te laten beschermen, maar stuit al snel op tegenwerking, en dat tot op ministerieel niveau. “Ik besloot toen om deze toestand op antenne aan te klagen, met als gevolg dat, als een donderslag bij heldere hemel, mijn programma geschorst werd!” De journaliste dient daarop een klacht in bij de Hoge Raad voor de Audiovisuele Media en Communicatie. Zonder succes, ondanks de openbare steun van verschillende Europese landen. “Vervolgens werd ik gedagvaard voor valse beschuldigingen en ontving ik zelfs bedreigingen via sms“, getuigt Nathalie Kapela.
Vandaag is haar eis om de schorsing van haar programma op te heffen aanhangig bij het Hooggerechtshof. “Sinds 2014 volgen twee advocaten van ASF mijn zaak bij het Hof op”, verduidelijkt de journaliste, die intussen nieuwe reportages gemaakt heeft die op andere televisiezenders uitgezonden werden.
In afwachting van een uitspraak van de rechtbank zet Nathalie Kapela haar strijd voort, ondanks de intimidatie en de druk die op haar en haar team uitgeoefend wordt. “Mijn grootste vrees is mijn weddenschap te verliezen: leven in een land zonder onrecht. Want de armoede is hier schrijnend en de corruptie wijdverspreid. Maar onze uitzendingen bevorderen de gerechtelijke cultuur. De mensen vragen inlichtingen en reageren. De overtuiging dat een veranderende cultuur ervoor zorgt dat mensenrechten meer en meer gerespecteerd worden, sterkt mij in mijn strijd“.