Désiré, eindelijk vrij na “9 jaren dood”

Congo (de Democratische Republiek)DetentieDetentieNewsNews

Kinshasa, DR Congo, 22 augustus 2016 – Met de hulp van ASF is Désiré Loko vrijgelaten na precies 8 jaar, 5 maanden en 21 dagen in voorlopige hechtenis in de centrale gevangenis van Kinshasa terwijl hij onschuldig was. Zijn geval illustreert de problematiek van de voorlopige hechtenis in DR Congo. Gedetineerden brengen soms meerdere jaren in een gevangenis door zonder dat een rechter over hun lot beslist of dat ze toegang krijgen tot een advocaat. Désiré Loko getuigt: “Ik was een straatverkoper. Op een ochtend ben ik in een straat in Kinshasa door politieagenten gearresteerd voor landloperij en bedelarij. Ze hebben me meegenomen naar het Parquet (de arrondissementsrechtbank van Kinshasa/Gombe) waarna ik onmiddellijk ben overgebracht naar de gevangenis van Makala (centrale gevangenis van Kinshasa). Ik heb daar bijna negen jaar gezeten, zonder ooit een rechter te zien.” Désiré komt uit de Evenaarsprovincie en had zich nog maar net in de Congolese hoofdstad gevestigd toen hij werd aangehouden. Gedurende al die jaren in detentie heeft hij geen enkele steun ontvangen van zijn familie die in de Evenaarsprovincie was gebleven en helemaal niet op de hoogte was van zijn situatie. “In de gevangenis krijg je amper eten. Ik heb overleefd door voor een hoofdbewaker te werken. In ruil gaf hij me wat te eten”, legt Désiré uit. In het kader van een project voor de strijd tegen de massale voorlopige hechtenis heeft een groep advocaten, met de steun van ASF, rechtsbijstand kunnen verlenen aan gedetineerden in voorlopige hechtenis. Zo kon Désiré Loko gratis rechtsbijstand genieten via het gratis consultatiebureau van de Balie van Kinshasa/Gombe. In oktober 2015 werd zijn zaak toevertrouwd aan een advocaat, meester Samuel ATWEKA. Désiré kwam uiteindelijk op 24 mei 2016 vrij na meerdere procedurehandelingen bij zowel de gevangenisinstelling als de gerechtelijke instanties, en na een pleidooi bij de Congolese minister van Justitie en Mensenrechten. In zijn verordening tot opheffing van de detentie heeft het Parquet de Grande Instance van Kinshasa/Gombe bevestigd dat de heer Loko onschuldig was en zijn gerechtelijke vervolging ongegrond.
Kinshasa 2016 - Désiré Loko - photo ASF (16) Webstory
Désiré Loko, vrijgelaten na meer dan acht jaar onwettige voorlopige hechtenis. Kinshasa, DR Congo, 2016 © ASF
“Vandaag ben ik vrij. Ik dank God. Maar ik weet niet waar ik moet beginnen. Beroofd van alles en zonder familie in Kinshasa weet ik niet wat ik moet doen”, verklaart Désiré Loko.  “Wat ik wel weet, is dat er veel gedetineerden in dezelfde situatie zijn als ik. Ze moeten hulp blijven krijgen”, voegt hij eraan toe. Meester ATWEKA bevestigt: “We moeten ons absoluut bezighouden met de problematiek van de rechtshulp en rechtsbijstand aan personen in een kwetsbare situatie in het algemeen en personen in voorlopige hechtenis in het bijzonder.” In de twee jaren van het ASF-project (2014-2016) hebben advocaten rechtsbijstand verleend aan 2.379 volwassenen (van wie 214 vrouwen) en 522 minderjarigen (van wie 39 meisjes) in vier Congolese gevangenissen. U vindt het volledige getuigenis van Désiré vóór zijn vrijlating en andere levensverhalen over de voorlopige hechtenis in DR Congo in de fotoreportage van Rosalie Colfs (in het Frans).
Coverfoto: Uittreksel uit de reportage “Détention Préventive – Histoires De Vies” voor ASF © Rosalie Colfs, 2016