Kindu, Democratische Republiek Congo (DR Congo) – Avocats Sans Frontières (ASF) verwelkomt de veroordeling van een hoofdcommissaris van de Congolese Nationale Politie (CNP) wegens misdaden tegen de mensheid. In zijn beslissing van 31 oktober laatstleden heeft het militaire gerechtshof van Kindu kolonel Amuri Pia Abraham veroordeeld tot een gevangenisstraf van 15 jaar wegens verkrachtingen, folteringen en opsluitingen begaan door zijn mannen in meerdere dorpen in mei 2012. Deze uitspraak is de eerste veroordeling van deze soort in de provincie Maniema en toont de wil van het Congolese gerecht om de strijd tegen de straffeloosheid van de daders van misdaden tegen de menselijkheid in de DR Congo voort te zetten.
Naar aanleiding van een machtsconflict tussen twee groepen op het grondgebied van Kibombo, in de provincie Maniema, werd in mei 2012 een dertigtal politieagenten onder het bevel van de hoofdcommissaris van de CNP, Amuri Pia Abraham, naar het dorp Dembo gestuurd om er de openbare orde te herstellen. De commandant van de politie sloot zich daar aan bij de leider van een van de twee partijen. Zijn mannen hebben vervolgens verschillende misdaden tegen de mensheid, zoals plunderingen, verkrachtingen en folteringen, gepleegd tegen de leden van de andere groep.
Aan het einde van een proces vol onvoorziene wendingen is de hoofdcommissaris door het militaire gerechtshof van Kindu schuldig bevonden aan de misdaden begaan door zijn mannen in Dembo en verschillende omliggende dorpen.
De strategische ommekeer tijdens het proces door het openbaar ministerie, dat de ernst van de feiten geminimaliseerd had door te stellen dat er geen enkele burger vermoord was, had een deel van het maatschappelijk middenveld ertoe aangezet te wijzen op de mogelijke druk die werd uitgeoefend door de naaste medewerkers van de kolonel op het auditoraat.
Het hof heeft de verdachte veroordeeld tot een gevangenisstraf van 15 jaar, maar eveneens tot de betaling, samen met de Staat, van een schadevergoeding aan 75 slachtoffers. Volgens Innocent Cokola, projectassistent Internationaal Recht van ASF in de DRC, “heeft het hof zijn onafhankelijkheid opnieuw bevestigd door een zwaardere straf uit te spreken dan deze gevraagd door het openbaar ministerie.”
Deze zaak is bepalend omdat het de eerste veroordeling van deze aard is in de provincie Maniema, waarbij de feiten zich hebben afgespeeld in dorpen die moeilijk bereikbaar zijn en die buiten de zones vallen die onder het toezicht staan van de internationale gemeenschap. “Deze veroordeling toont dus de wil van het Congolese gerecht om verder te strijden tegen de straffeloosheid van daders van misdaden tegen de mensheid, en dit zelfs op de hoogste niveaus van de krijgsmacht en in de moeilijkst bereikbare zones van het land”, stelt Dominique Kamuandu, coördinator van het programma Internationaal Recht van ASF in de DR Congo. “Het is dan ook een signaal naar al wie de daden gepleegd door de beschuldigde kolonel, zou herhalen.”
De organisaties van het maatschappelijk middenveld die deelgenomen hebben aan het proces, hebben opgeroepen tot waakzaamheid met betrekking tot het risico op ontvluchting van de veroordeelde, evenals de veiligheidsrisico’s waaraan zij zelf worden blootgesteld. ASF blijft bezorgd over deze risico’s en vraagt de autoriteiten de nodige maatregelen te nemen opdat de veroordeelde zijn straf niet zou ontlopen en opdat de veiligheid van het maatschappelijk middenveld en de slachtoffers gegarandeerd zou worden. ASF hoopt eveneens dat het proces voor de betaling van de schadevergoeding tot een goed einde wordt gebracht.
ASF, dat al sinds 2002 aanwezig is in de DR Congo, heeft geholpen bij de deelname aan het proces van 79 personen, in het kader van dit proces, van wie er 75 recht hebben op een schadevergoeding.
