Ondanks de revolutie van 2011 zien de Tunesische burgers soms maar één manier om uiting te geven aan hun ontevredenheid over problemen in het dagelijkse leven: de straat opgaan. Formele participatiemechanismen, zoals vergaderingen met de gemeenteraad of met ambtenaren, zijn niet altijd voorhanden of voor hen toegankelijk. Advocaten Zonder Grenzen (AdZG) helpt achtergestelde bevolkingsgroepen door de dialoog met de plaatselijke besturen te herstellen. Dit gebeurt in samenwerking met het Forum tunisien pour les Droits économiques et sociaux (FTDES). Doel: de bescherming van de mensenrechten garanderen, om zo de levensomstandigheden helpen verbeteren.
Sinds de Arabische Lente hebben de Tunesiërs de neiging ontwikkeld om te manifesteren en de straten te blokkeren om hun ongenoegen kenbaar te maken bij de plaatselijke besturen. Dat is een duidelijk teken dat er een probleem is met de toegang tot participatiemechanismen die burgers de kans geven hun rechten te begrijpen en op te eisen.
Het stadje Moulares, 400 km ten zuidwesten van Tunis, is een goed voorbeeld van deze situatie. In het kader van een ondersteuningsproject voor achtergestelde personen onderneemt AdZG samen met het FTDES actie in deze regio, waar de werkloosheid 28% bedraagt. AdZG projectcoördinator Khaled Hussein trok naar Moulares omdat een groep jongeren er illegaal verwijderd werd van een aanwervingsprocedure voor een grote mijnbouwmaatschappij. Hij trof een stad aan die kolkte van woede, maar dan wel om een heel andere reden: de watervoorziening.
Al wekenlang verliep de watervoorziening hoogst onregelmatig als gevolg van een stukgesprongen leiding. Dit incident had negatieve gevolgen voor de gezondheid van de inwoners, de veehouderij en de bewerking van de landbouwgrond. “Wij hebben er genoeg van! De leidingen zijn stuk en niemand doet er iets aan. De kinderen worden ziek door de uitwerpselen die uit het riool komen! Niemand luistert naar ons!”, getuigen de inwoners. Verontwaardigd dat de twee opeenvolgende gouverneurs van de regio weigerden om hen te ontmoeten, wierp de bevolking van Moulares blokkades op zodat niemand de stad in kon.
Als advocaat en coördinator van een internationale NGO krijgt K. Hussein gemakkelijk toegang tot de regeringsorganen. Hij slaagt erin om snel een afspraak te maken met de gouverneur in verband met de eisen van de bevolking. “De betrokken partijen werden op de vergadering uitgenodigd om tot een passende en aanvaardbare oplossing te komen. De gouverneur heeft concrete maatregelen genomen en een week later was de leiding hersteld”, zegt de AdZG-coördinator.
Dit voorbeeld toont aan dat er snelle en doeltreffende oplossingen bestaan, maar dat de mechanismen om ze toe te passen dikwijls moeilijk toegankelijk zijn voor de inwoners. Het is erg belangrijk dat de administratieve procedures niet afhangen van de goede wil van een enkele persoon en dat ze toegepast worden in een niet-discriminerende staatslogica.
AdZG is in de regio aanwezig sinds 2012 en zet zich samen met het FTDES in voor achtergestelde bevolkingsgroepen in de regio, zodat de burgers hun economische en sociale rechten kunnen laten gelden. Dit project wordt gefinancierd door de Europese Unie.