[Engels] Studie – Myanmar : rechtshulpverleners en de gemeenschappen die zij dienen

Gendergerelateerd geweld bestrijden in Myanmar: het perspectief van een pro bono advocaat

Myanmar, 28 maart 2018 – In Myanmar is gendergerelateerd geweld een sociaal en economisch probleem waartegen het nationale strafrechtsysteem daadkrachtig moet optreden. In samenwerking met ActionAid International levert ASF technische expertise en begeleiding om de rechtstoegang te verbeteren voor slachtoffers van gendergerelateerd geweld. Lionel Blackman, lid van het International Legal Network van ASF, bood als vrijwilliger zijn diensten aan voor dit project. Hij deelde zijn ervaringen met ons.Hoewel velen het nog hebben over ‘huiselijk geweld’, is gendergerelateerd geweld een veel breder begrip: het beperkt zich niet enkel tot misbruik thuis, maar beslaat bijvoorbeeld ook intimidatie op het werk en seksuele aanranding door vreemden in publieke plaatsen,” zegt Lionel Blackman (zie foto). Tijdens zijn missie van drie weken in Myanmar, merkte hij de inefficiëntie van het lokale justitiesysteem op om rechtsbijstand te verstrekken aan de slachtoffers van gendergerelateerd geweld: “In Myanmar is het noodnummer om de politie te bellen in vele gebieden en op vele manieren niet geschikt. Er bestaat geen duidelijk gedefinieerde of geïntegreerde overheidsdienst die steun biedt aan de slachtoffers. Het strafrechtsysteem beschikt niet over adequate middelen om klachten te behandelen die minder ernstig zijn (of om klachten tout court te behandelen, volgens sommigen).” Tegen deze achtergrond en vanwege de geldende culturele normen volgens dewelke mannen meer waard zijn dan vrouwen, hebben vele ngo’s zich ingezet om steun te verlenen aan de slachtoffers van gendergerelateerd geweld. “Om de diensten van ngo’s en andere dienstenverleners zoals advocaten en gezondheidswerkers beter te coördineren, heeft ASF in samenwerking met ActionAid International een project geïnitieerd om adviesdoorverwijzingsnetwerken op te zetten in de gemeente Hlaingtharyar in Yangon en in de staat Mon,” legt Lionel Blackman uit. Als vooraanstaand advocaat en directeur van de Solicitors International Human Rights Group was zijn juridische expertise inzake strafrecht en internationale mensenrechten ontzettend nuttig voor het project. Zijn vaardigheden in het opzetten van databases waren ook erg waardevol: “Praktisch gezien zou dit wel eens het nuttigst kunnen zijn geweest om de mechanismen te verbeteren van hoe we als netwerk werken.” Lionel zei ook dat zijn opdracht duidelijk een succes is voor ASF. Hij heeft hoop voor een vruchtbare samenwerking in de toekomst: “Onze Myanmarese partners waren erg prettig om mee samen te werken. Ze namen advies ter harte en waren bereid om vragen te stellen, te leren en te delen. Er valt nog van alles te doen om voortgang te maken met het opzetten van de adviesdoorverwijzingsnetwerken in onze interventiegebieden – maar voortgang hebben we wel al geboekt. In Myanmar zijn vele generaties onder een controlerend en repressief regime van initiatief verstoken gebleven. Buitenlandse actoren moeten er dus vermijden om de controle over te nemen..” Ook vond Lionel de hele ervaring erg bevredigend: “Het geeft veel voldoening om als vrijwilliger aan zo’n project bij te dragen, zeker in een land als Myanmar waar het justitiesysteem nog heel veel te wensen overlaat.
Het ILN, dat gelanceerd werd in 2010, brengt vandaag van over de hele wereld juridische professionals samen die de internationale programma’s van ASF en haar veldmissies willen ondersteunen.

Myanmar: de ‘Pro Bonos’ in actie

Myanmar, 27 april 2015 – De proeffase van het door het UNDP gesteund Rule of Law Centres-project is afgelopen. Het project was bedoeld om juridische professionals en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld opleiding te geven over lokale-rechtsproblemen en hen aan te moedigen om bij hun werk de principes van de rechtsstaat te hanteren. Zeven juridische experts uit het International Legal Network (ILN) van ASF werkten pro bono mee aan het project.

Zeven leden van het ILN – die van het projectteam de koosnaam ‘de Pro Bono’s’ kregen – kregen de kans om mee te werken aan de invoering van het Rule of Law Centres pilot-project in Myanmar. Zij waren afkomstig uit verschillende rechtsgebieden, zoals de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Australië en Frankrijk, en hadden ervaring in uiteenlopende domeinen, van strafrecht over gezinsrecht, administratief en internationaal recht tot mensenrechten. Met hun gezamenlijke kennis en inzet hielpen zij het projectteam van internationale en nationale trainers bij het opstellen van een leerprogramma, het uitwerken van opleidingsmodules en het organiseren van activiteiten om de gemeenschap te betrekken.

Op mijn eerste dag kreeg ik de opdracht om samen met een lokale trainer, Nway, het programma dat zij had opgesteld te overlopen”, vertelt Larissa Dinsmoor, US Attorney bij de California Bar Association (coverfoto). “We bespraken samen hoe de informatie zou worden overgebracht op anderen. Hoewel we elkaar pas ontmoet hadden, verliep het contact vlot en met veel wederzijds respect. Ik leerde van haar en zij leerde van mij, en uiteindelijk kwamen we tot een sterk eindproduct“. Larissa werkte vanuit Lashio, een etnische smeltkroes in het noordoosten van Myanmar. Aangezien het om een kortlopend proefproject ging, was de druk om een programma uit te werken en degelijk opleidingsmateriaal te ontwikkelen enorm. “We werkten nauw samen en maakten gretig gebruik van ieders individuele ervaring, kennis en visie“, aldus Larissa. “Na verloop van tijd versmolten de lokale en internationale advocaten tot een homogene groep die een sterk resultaat heeft neergezet.” Met een knipoog voegt ze eraan toe: “Ik herinner mij vooral dat er veel gelachen werd. Ondanks de lange uren waarin we het leerprogramma uitwerkten, verfijnden en in de praktijk brachten, was er in het team altijd tijd voor een grapje of een glimlach. De sfeer was gemoedelijk, en dat schept al snel verbondenheid.

Claire Fenton-Glynn, membre de l'ILN © ASF
ILN-lid Claire Fenton-Glynn © ASF.

Het was belangrijk voor het project dat het team uit Myanmar en de deelnemers een kritische discussie konden hebben. Daarom bespraken de internationale en de lokale trainers wekelijks de inhoud en de activiteiten. Claire Fenton-Glynn (foto) doceert rechten aan King’s College in Londen. Zij verbleef een maand lang in Mandalay, de tweede grootste stad van het land. Zij stelde vooral die manier van werken op prijs. “Zo konden de lokale trainers en de deelnemers het proces zelf in handen nemen, en konden wij hun leerervaring faciliteren in plaats van hen iets op te leggen“, legt Claire uit.

Claire Fenton-Glynn besluit: “De vooruitgang door de ontwikkeling van analytische vaardigheden, en de invloed die dat zal hebben op de manier waarop mensen in de toekomst omgaan met recht en met het leven, zijn bijzonder ingrijpend en essentieel in een land dat na jaren van militaire dictatuur langzaam herstelt.

Het ILN werd opgericht in 2010 en telt vandaag meer dan duizend juridische professionals van over heel de wereld. Zij zetten zich in om de internationale programma’s en projecten op het terrein van ASF te ondersteunen.

Lees ook het vorige verhaal over het Rule of Law-project in Myanmar.

Coverfoto: Larissa Dinsmoor, US Attorney bij de California Bar Association, was een van de zeven leden van het ILN die bij het project betrokken waren © ASF.

Opleiding over de rechtsstaat leidt tot sociale rechtvaardigheid in Myanmar

Lashio, deelstaat Shan, Myanmar, 17 februari 2015 – Dat opleiding over het rechtssysteem broodnodig is in een land dat meer dan vijftig jaar militaire dictatuur achter de rug heeft, lijdt geen twijfel. Velen nemen hier de term ‘rechtsstaat’ in de mond, maar slechts weinigen begrijpen hem. Trainers van ASF en andere partners geven opleiding in het kader van een door het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) gefinancierd proefproject rond ‘Rule of Law Centres’.

 “Hoe kunnen we dit duurzaam verankeren?”, vroeg Ji Mai (foto) tijdens de eerste teammeeting van het project in Lashio, een etnische smeltkroes in het noordoosten van Myanmar, niet ver van de Chinese grens. Als gemeenschapsactiviste uit de Kachin-bevolking en huidig projectleider waardeerde zij de energie die ASF-trainers Jake Stevens en Helen Yandell, vrijwillige juristen van overal ter wereld en andere internationale en binnenlandse partners investeerden in het drie maanden durende opleidingsprogramma rond de principes van de rechtsstaat, de Myanmarese wetgeving en de ontwikkeling van vaardigheden. Zij wilde er echter zeker van zijn dat het programma en de bijbehorende gemeenschapsforums om relevante juridische problemen te identificeren, tot wezenlijke veranderingen zouden leiden.

Ji Mai (gemeenschapsactiviste) en Soe Moe Kyaw (voormalig HIV-voorlichter) woonden de workshops van het project bij als projectmedewerkers © Jake Stevens
Ji Mai (gemeenschapsactiviste) en Soe Moe Kyaw (voormalig HIV-voorlichter) woonden de workshops van het project bij als projectmedewerkers © Jake Stevens

Sindsdien worstelen de zowat tachtig advocaten en vertegenwoordigers van het maatschappelijke middenveld, zowel in Lashio als in het veel grotere Mandalay, met deze en andere vragen. De interactieve aanpak van de workshops is bedoeld om de deelnemers bij de inhoud te betrekken, maar ook om hun analytische vaardigheden te ontwikkelen. Door de povere kwaliteit van het Myanmarese onderwijs en de erfenis van vijftig jaar militair bewind verliep dat aanvankelijk moeizaam voor alle betrokken partijen. Project manager Soe Moe Kyaw (foto) merkte op: “Wij zijn alleen gewend om te luisteren tijdens een lezing. Vragen stellen en beantwoorden kan bij ons zeer agressief overkomen.” Veel deelnemers tonen echter belangstelling om de methodes te introduceren in hun eigen werk, of dat nu gaat om maatschappelijke vorming of het begeleiden van jonge advocaten. Ze waren ook erg lovend over de inhoud, zoals alternatieve manieren om geschillen op te lossen, gelijkheid voor de wet en oefenprocessen.

Tijdens de workshops, de openbare forums en de inspraakvergaderingen over het project uitten velen de wens om ook de overheid te betrekken. Sai Kyaw Tun, van Meikswe Myanmar (een ngo die werkt rond gezondheid en onderwijs), merkte op: “We moeten dergelijke workshops ook organiseren in andere gemeenschappen, zodat mensen hun rechten begrijpen. Maar we moeten ook samenzitten met politie, rechters en regeringsvertegenwoordigers om elkaar beter te begrijpen.” Ook leiders van lokale holebi- en transgenderverenigingen vroegen om hulp bij het opstellen van strategieën om het publiek en de regering te informeren over hun bezorgdheden, zonder dat de politie opnieuw hardhandig optreedt tegen hun leden. Het was aanvankelijk de bedoeling dat die overheidsvertegenwoordigers bij het proefproject betrokken zouden zijn, en de hoop bestaat dat ze in de toekomst zullen deelnemen.

Het huidige Rule of Law-project bestaat uit twee verwante en complementaire activiteiten: een reeks van 42 workshops over drie maanden, en blijvende gemeenschapsforums. In Lashio behandelen de forums onderwerpen als de bestrijding van discriminatie, de uitbreiding van de juridische kennis in de gemeenschap en de aanpak van drugsverslaving. De synergie tussen beide componenten van het project is overduidelijk. Deelnemers trekken met hun nieuwe vaardigheden en kennis hun gemeenschap en werkomgeving in, en passen de principes van de rechtsstaat toe in het dagelijkse leven op een cruciaal ogenblik in de ontwikkeling van Myanmar.

 Coverfoto: ASF-trainers en andere partners geven opleiding in het kader van een door het UNDP gefinancierd workshopproject rond de rechtsstaat © Jake Stevens