28 januari 2016, Tunis – Omdat de situatie in Kasserine en in andere gemarginaliseerde regio’s in Tunesië snel verslechtert, roepen Advocaten Zonder Grenzen (ASF) en het Forum Tunisien pour les droits économiques et sociaux (Tunesisch forum voor economische en sociale rechten − FTDES) de Instance Vérité et Dignité (Commissie waarheid en waardigheid − IVD) op om haar rol helemaal waar te maken en de oorzaken van het sociaal onrecht aan te pakken. De twee partners zijn van mening dat de IVD het probleem van de ‘slachtofferregio’s’ in Tunesië zo snel mogelijk en openlijk moet aanpakken.
Sinds 17 januari reageert de bevolking van Kasserine, een van de armste regio’s van Tunesië, massaal op het overlijden van een 28-jarige werkloze die protesteerde omdat hij geschrapt was van een lijst met banen in overheidsdienst. Ze eist oplossingen voor de rampzalige economische situatie en de toenemende werkloosheid, in het bijzonder bij de jongeren.
Deze dramatische gebeurtenissen tonen aan dat ernstige mensenrechtenschendingen nog steeds niet behandeld zijn geweest in Tunesië. Corruptie, vriendjespolitiek en regionale verschillen zijn geen nieuwe plagen. Het regime dat vóór 2011 aan de macht was, werd gekenmerkt door deze fenomenen, die aan de basis lagen van de Revolutie. Als de overheid niet snel met een passend antwoord komt, bestaat het risico dat de gebeurtenissen in Kasserine de spanningen zullen doen toenemen en dat er snel soortgelijke bewegingen op gang komen in andere gemarginaliseerde regio’s.
“Tunesië is al veel te lang een maatschappelijk kruitvat”, zegt Abderrahman Hedhili, voorzitter van het Forum Tunisien pour les droits économiques et sociaux (FTDES). “Sinds de val van president Ben Ali is Tunesië de weg van een democratisch overgangsproces ingeslagen. Daarbij moeten de oorzaken en de gevolgen van het geweld uit het verleden worden aangepakt, in het bijzonder de georganiseerde marginalisatie en uitsluiting van bepaalde regio’s. Vandaag, vijf jaar na de val van Ben Ali, heerst bij de meest behoeftige lagen van de bevolking nog steeds het gevoel dat de autoriteiten niet naar hen luisteren.”
In Kasserine heeft de regering helaas gekozen voor een aanpak die uitsluitend is gericht op veiligheid en bescherming tegen terrorisme. Deze aanpak dreigt de kloof tussen de burgers en de staat nog groter te maken.
“Tunesië beschikt nochtans over een mechanisme, de Instance Vérité et Dignité (IVD), waarmee de wonden uit het verleden behandeld kunnen worden en waarmee men aan de toekomst kan bouwen met een echt sociaal-economisch project”, zegt Antonio Manganella, ASF-missiehoofd in Tunesië. “Dit mechanisme moet zijn rol helemaal waarmaken door het publiek op de hoogte te brengen van zijn acties.”
In juni 2015 heeft het FTDES met de steun van ASF een dossier ‘slachtofferregio’ ingediend bij de IVD. Op die manier wou men voor het gouvernement Kasserine het statuut van ‘slachtofferregio’ verkrijgen, een regio die onder het oude regime het slachtoffer is geweest van georganiseerde marginalisatie en uitsluiting. De IVD werd eveneens verzocht maatregelen aan te bevelen, in het bijzonder gericht aan de overheidsinstanties, om de oorzaken en de gevolgen van de marginalisatie van Kasserine en andere regio’s in Tunesië aan te pakken.
Bij de indiening van het dossier heeft de IVD bevestigd dat zij bevoegd is om de situatie van de regio’s die het slachtoffer zijn geweest van georganiseerde marginalisatie en uitsluiting in Tunesië, te onderzoeken. Naast het dossier van Kasserine hebben ook andere regio’s een aanvraag ingediend bij de IVD of zullen dat in de toekomst nog doen.
“Het is een belangrijke stap vooruit”, aldus nog A. Manganella. “Maar als de IVD haar rol niet helemaal waarmaakt door de mechanismen bloot te leggen die hebben geleid tot dergelijke regionale verschillen en die aan de basis liggen van sociaal en economisch onrecht, zullen nieuwe conflicten kunnen ontstaan.”
Hier kunt u de opinie van Antonio Manganella, missiehoofd in Tunisië, over de Kasserine regio lezen.
Klik hier om het persdossier ‘Slachtofferregio’ van Kasserine te raadplegen of download het volledige dossier dat werd ingediend bij de IVD (in het Frans of het Arabisch).
