Brussel, 30 November 2011 – Advocaten Zonder Grenzen heeft ongeveer 135 personen in dienst op het hoofdkantoor en op regionale kantoren, waarvan de grote meerderheid lokaal personeel is. Hoewel bepaalde posten, zoals het Hoofd van de Missie, zijn toegekend aan personen die niet gelieerd zijn met het land van interventie – om hun onafhankelijkheid in relatie met de lokale politiek en donoren te garanderen –, is de meerderheid van de posten voorbehouden aan personen die in het land situeren, en waarvan de lokale kennis elementair is.
Sabrina Lambé, verantwoordelijk op de afdeling Personeelszaken op het hoofdkantoor van AdZG: “Voor ons is het evident. Het idee van ontwikkeling behelst niet alleen om acties in het veld te verrichten, maar ook intern, binnen onze teams. Wij hechten veel belang aan training en het continue versterken van de capaciteiten van onze lokale personeel, waarvan ze gedurende hun gehele carrière zullen profiteren.”
Aan het begin van de herfst 2011, besloten twee van onze collega’s om de organisatie te verlaten: Ingrid Kanyamuneza (Coördinerend Juridisch Medeweker, Burundi) en Ben Kabagambe (Advocaat voor de Access to Justice Project, Rwanda). De een zal het team van de Europese Commissie in Kinshasa versterken en de ander zal meer tijd besteden aan zijn familie in Burundi. Slecht nieuws? In zekere zin wel, omdat AdZG twee capabele en gemotiveerde teamleden verliest. Maar versterkt door hun AdZG ervaring nemen ze afscheid, en meer dan ooit zijn ze overtuigd van de relevantie van de acties van de organisatie. Middels deze interview tonen wij onze eerbetoon aan hen….
Wat hebben jullie geleerd bij AdZG?
Ingrid: Wanneer ik in 2005 arriveerde, had ik weinig kennis van project managementen relaties tussen non-gouvernementele organisaties en donoren. De afgelopen zes jaar bij AdZG, heb ik de mogelijkheid gehad om de rol van elk van de actoren binnen het justitiële sector goed te begrijpen (de Minister, de Balie, non-gouvernementele organisaties die de mensenrechten verdedigen) en de belangrijkste acties die ondernomen moeten worden om de toegang tot het recht voor Burundezen te verbeteren.
Ben: Zelfs als ik vandaag de missie in Rwanda moet verlaten, ben ik eeuwig dankbaar voor wat ik heb ervaren gedurende mijn periode als medewerker bij AdZG en tijdens mijn periode als verdediger van mensenrechten. Werken bij AdZG heeft me geleerd dat met genoeg wilskracht, rechtvaardigheid realiteit kan worden voor iedereen, en niet alleen voor geprivilegieerde groepen. Ik heb ontdekt dat het ook gelukkig maakt om anderen te helpen.
Sommige mensen beweren dat het recht en toegang tot het recht een luxe is, dat bevolkingsgroepen primair onderwijs en gezondheidszorg nodig hebben…
Ingrid: Voor mij, is het recht op toegang tot het recht een fundamenteel recht als alle andere, in de zin dat het recht andere rechten garandeert. Het recht op goed onderwijs of het recht op gezondheidszorg zullen alleen maar slogans zijn, indien ze straffeloos geschonden kunnen worden. Gerechtigheid is een noodzaak aangezien het de enige garantie is, voor elk individueel, als remedie tegen vooroordelen en geleden onrechtvaardigheid. Vrede, veiligheid van personen en eigendom – om maar niets te zeggen over ontwikkeling – zijn onmogelijk zonder het recht.
Ben: Hoe kan iemand toegang hebben tot water, onderwijs en gezondheidszorg als men niet zijn rechten weet? Het recht maakt een deel uit van onze dagelijkse leven en de kwaliteit van ons leven en vrijheid is grotendeels afhankelijk van de kwaliteit van het recht. Het recht naar de achtergrond schuiven, zou betekenen dat we onze levens en veiligheid in gevaar brengen – en wat is nog erger dan dat onze vrijheid afgenomen wordt?
Wat is de meest opmerkelijke herinnering dat je hebt overgehouden aan je tijd bij AdZG?
Ingrid: Ik ben bijzonder geraakt door mensenrechtenschendingen op kwetsbare bevolkingsgroepen, begaan door de autoriteiten die hen juist zouden moeten beschermen. Maar ik ben blij dat dankzij de interventie van AdZG en met de samenwerking met Burundese advocaten, een aantal zaken effectief en snel zijn behandeld door de rechtbanken en de rechten van de slachtoffers zijn hersteld.
Ben: Het eerste betreft een 17-jarige jongen veroordeeld tot de gevangenis zonder enkel bewijs. Na 10 jaar in detentie te hebben gezeten, heeft hij beroep ingediend en AdZG heeft de jongen aan een advocaat geholpen, wat heeft geleid tot zijn vrijspraak. Door het ontbreken van assistentie, heeft deze jongeman ten onrechte 10 jaar van zijn leven verloren! De andere herinnering die me is bijgebleven betreft een man, die mijn collega, Clotilde, tegenkwam in de Rilima gevangenis: Hij was vrijgesproken van moord door het Hoger Gerechtshof, maar de directeur van de gevangenis weigerde hem vrij te laten na een fout met zijn identiteit. Hierdoor heeft deze persoon 4 maanden extra in de gevangenis gezeten. Zonder onze interventie, zou hij nooit vrij zijn gekomen.
Hoe zien jullie de evolutie van jullie justitiële sector in je land van herkomst? Wat is de rol van AdZG?
Ingrid:Ondanks de gestelde verbeteringen, blijven er een aantal problemen het functioneren van de Burundese justitieel systeem hinderen: Een gebrek aan onafhankelijkheid van de magistraat, slechte management van de loopbanen van magistraten, incompetentie, corruptie, etc. Vanwege politieke redenen, blijven een aantal schendingen gepleegd door autoriteiten onbestraft. Men heeft te maken met het begrenzen van de individuele vrijheden en aanvallen gericht op mensenrechtenverdedigers. Deze situatie is allerminst geruststellend voor een land dat zich democratisch noemt. AdZG moet de contextuele evolutie van het land volgen en haar interventies aanpassen, en de versterking van de capaciteiten van de nationale actoren intensiveren om op die manier de duurzaamheid van lopende acties te verzekeren.
Ben: Het justitieel systeem van Rwanda heeft essentiële tekortkomingen – in het bijzonder, ambivalente wetten – maar er zijn ook positieve kanten: er worden regelmatig trainingen gegeven aan rechters, het oprichten van een kantoor ter bescherming van slachtoffers, centra voor toegang tot het recht. AdZG heeft duidelijk het verschil gemaakt gedurende deze jaren; onder andere, de training van juridische actoren met betrekking tot de rechten van minderjarigen, jeugd, en het recht op verdediging. Maar er is nog veel werk te verrichten en de lokale non-gouvernementele organisaties hebben gebrek aan financiering. Naar mijn mening, is het noodzakelijk om onze acties voort te zetten, anders laten we veel “gerechtelijke weeskinderen” achter.
