Advocaten Zonder Grenzen, FEANTSA en Stichting Abbé Pierre lanceren een oproep om een einde te maken aan de sancties tegen en stigmatisering van daklozen in Europa.
Naar schatting meer dan 1,2 miljoen mensen in de Europese Unie zijn dakloos, een cijfer dat de afgelopen tien jaar sterk is gestegen. Deze stijging is in de eerste plaats het gevolg van de huisvestingscrisis en de toenemende economische ongelijkheid op het Europese continent.
De drie organisaties stellen in een gezamenlijk rapport vast dat repressieve praktijken worden gebruikt in alle landen die zij onder de loep namen. In Frankrijk loop je het risico op twee jaar gevangenisstraf en een boete van 30.000 euro als je een leegstaand pand gebruikt om te slapen. In België kan simpelweg op straat zitten een boete van 350 euro opleveren. Bedelen bij een supermarkt is in Denemarken voldoende om twee weken in de gevangenis te belanden.
Dit beleid gaat gepaard met discriminerende en stigmatiserende retoriek die daklozen ontmenselijkt en als gevaarlijk afschildert.
Toch is dit beleid niet effectief en zelfs contraproductief gebleken, omdat het daklozen meesleurt in een neerwaartse spiraal met justitie die het nog moeilijker maakt om in de maatschappij te re-integreren. Bovendien brengen deze sancties ernstige schade toe aan de fysieke en mentale gezondheid van daklozen.
In plaats van te bestraffen zouden we de structurele oorzaken van dakloosheid moeten aanpakken. Talrijke studies tonen aan dat aangepaste zorg, die rekening houdt met de behoeften van de meest kansarmen en er een oplossing voor biedt, de samenleving minder kost én oneindig veel doeltreffender is op het vlak van sociale re-integratie van de meest kwetsbaren.
“Daklozen worden gestigmatiseerd, gemeden en onzichtbaar gemaakt, terwijl ze in extreme armoede leven. Zo worden ze dubbel gestraft. Het criminaliseren van armoede is geen sociaal aanvaardbare keuze. We moeten bouwen aan een solidairder Europa dat de focus legt op “Huisvesting Eerst.”, zegt Sarah Coupechoux van Stichting Abbé Pierre.
Het is de hoogste tijd om een einde te maken aan deze sancties en om de manier waarop we over daklozen praten te wijzigen.
Vóór alles moeten deze mensen huisvesting krijgen. Talrijke experimenten in Europa hebben reeds aangetoond dat het model van “Huisvesting eerst” de beste manier is om dakloosheid effectief te bestrijden.
