Rechtstoegang kan helpen om armoede te verminderen

Brussel, 29 mei 2013 – Twee jaar voor de deadline voor de verwezenlijking van de Millenniumdoelstellingen, pleit Advocaten Zonder Grenzen (AdZG) er actief voor om rechtstoegang meer te integreren in de strijd tegen extreme armoede. Dat zou de meest arme mensen in staat moeten stellen om hun rechten te laten gelden en zo de cyclus van armoede en onrechtvaardigheid te doorbreken.

Terwijl in 2013 voor de 20e keer de Internationale dag voor de uitroeiing van armoede wordt gevierd, meent AdZG dat de toegang tot een onafhankelijk, onpartijdig en kwaliteitsvol gerechtelijk apparaat een grote uitdaging blijft voor de meest gemarginaliseerde individuen. In kwetsbare landen of in landen die uit een conflict komen, lijdt de burgerbevolking al te vaak onder massale schendingen van de mensenrechten en een gebrek aan veiligheid, en leeft ze in de meest extreme armoede.

“Zonder rechtstoegang zijn de armsten niet in staat om hun rechten te laten gelden en om de misdrijven, misbruiken of schendingen waarvan ze het slachtoffer zijn, aan te geven, waardoor ze gevangen worden in een cyclus van straffeloosheid, onteigening en uitsluiting”, aldus Magdalena Sepulveda Carmona, de Speciale VN-rapporteur voor extreme armoede en mensenrechten, ter gelegenheid van de AdZG-conferentie in Brussel afgelopen 22 mei.

Tijdens deze uitwisseling die vertegenwoordigers van de internationale gemeenschap bijeenbracht, bevestigde de Zuid-Afrikaanse viceminister van Justitie, Andries Carl Nel, dat de rechtsstaat kan bijdragen tot het doorbreken van deze cyclus, onder meer dankzij meer transparante wetten, betrokkenheid van de burger bij besluitvorming en de strijd tegen de willekeur.

“De staten hebben de plicht om de rechtstoegang te garanderen”, benadrukte Klaus Rudischhauser, adjunct-directeur-generaal van EuropeAid (Europese Commissie). “Het is eveneens een essentiële voorwaarde voor de bescherming en bevordering van alle andere burgerlijke, politieke, economische en sociale rechten.”

De rechtstoegang moet dus ingeschreven worden in elk overheidsbeleid met betrekking tot armoedebestrijding. De middenveldorganisaties, de privésector en de donoren hebben allen een rol te spelen. “Daarom vragen wij om alle spelers die actief zijn in de ontwikkeling van de gerechtelijke sector en de rechtsstaat te betrekken in de nationale en internationale strategieën van armoedebestrijding”, bepleitte Francesca Boniotti, Algemeen directeur van AdZG.

“De Millenniumdoelstellingen zijn geen perfect instrument, maar ze brengen ten minste de prioriteiten in beeld”, stelde Olivier De Schutter, Speciale VN-rapporteur rond het recht op voedsel, tijdens de slottoespraak van de AdZG-conferentie. “In dat opzicht is de inschrijving van de rechtstoegang in de nieuwe doelstellingen na 2015 hoogdringend.”

Alles over de conferentie Hoe kan de toegang tot het gerecht de armoede helpen verminderen, georganiseerd door Advocaten Zonder Grenzen op 22 mei 2013 in Brussel:

© Mathieu Golinvaux
© Mathieu Golinvaux
Cover foto: Congolese vluchteling in een Burundees kamp © ASF/S.Degée