Bujumbura, 28 oktober 2014 – Onder het motto “Voorlopige hechtenis moet de laatste toevlucht zijn” voert Advocaten Zonder Grenzen (ASF) samen met het Burundese ministerie van Justitie een brede campagne. Burgers, advocaten, rechters, gevangenispersoneel… alle spelers in de strafketen moeten een steentje bijdragen om te vermijden dat een overtreding automatisch leidt tot de aanhouding en het in hechtenis nemen van de rechtzoekende.
Voorlopige hechtenis betekent iemand van zijn vrijheid beroven nog voordat die persoon eventueel voor een rechtbank verschenen is. Door iemand op te sluiten voor wie nog een vermoeden van onschuld geldt, stelt de rechterlijke overheid een daad met potentieel ernstige gevolgen. “Dit gaat verder dan iemand zijn bewegingsvrijheid ontnemen”, zegt Sistor Havyarimana, Coördinator van het programma Rechtstoegang bij ASF. “Het gezins- en beroepsleven, de sociale relaties, de fysieke en mentale gezondheid van de beschuldigden komen erdoor in gevaar.” Volgens de jongste ramingen zitten in Burundi ongeveer 3.750 personen, met andere woorden één gevangene op twee, in voorlopige hechtenis. In het licht van deze situatie heeft ASF, in samenwerking met het ministerie van Justitie, beslist om de verschillende spelers in de strafketen te mobiliseren rond het principe dat hechtenis de laatste toevlucht moet zijn.
“Voorlopige hechtenis valt moeilijk te rijmen met vermoeden van onschuld”, zegt Léonard Gacuko, universiteitprofessor in Burundi en co-auteur van een studie over het onderwerp in opdracht van ASF*. “De voorlopige hechtenis moet van korte duur zijn, want met elke dag die de verdachte in de cel doorbrengt, groeit de indruk dat hij niet onschuldig is en de hechtenis niet voorlopig”.
Twee maanden lang, van 8 oktober tot 5 december, worden rond dit thema verschillende activiteiten georganiseerd. Daarin is een rol weggelegd voor advocaten, rechters, gevangenisdirecteurs, procureurs-generaal en het maatschappelijk middenveld. We citeren in dat verband Anne-Sophie Oger, Vertegenwoordigster van de Belgische Technische Coöperatie in Burundi: “Alle partijen in de strafketen moeten solidair zijn. Als er een schakel in de keten ontbreekt, komt alles op de helling te staan, met alle gevolgen van dien voor de persoon in hechtenis en het vrijheidsbeginsel.”
“Dit pad gaat niet over rozen, maar het verzoenen van een doeltreffende rechtspleging met de eerbiediging van de mensenrechten is het na te streven ideaal”, zegt Jean Bosco Bucumi, Coördinator van de institutionele en organisatorische steunpunten bij het Burundese ministerie van Justitie.
Op het programma staan een colloquium, debatten en televisie- en radioseries om de bevolking te informeren en te sensibiliseren. In zes provincies van het land zullen de personen die in voorlopige hechtenis geplaatst zijn systematisch rechtsbijstand genieten voor de rechtbanken. Er werd ook een proefschriftenwedstrijd georganiseerd voor studenten in de verschillende rechtsfaculteiten van de Burundese universiteiten. De volgende stap is een pleitwedstrijd voor advocaten op 30 oktober.
De activiteiten van ASF op het gebied van voorlopige hechtenis in Burundi worden gefinancierd door het Belgisch ministerie van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.
De campagnefoto’s worden dagelijks bijgewerkt op de Facebookpagina van ASF.
* Verschijnt in december 2014
