Lubero, DR Congo, 15 mei 2015 – De registratie bij de burgerlijke stand van geboorten, maar ook van huwelijken, is een absolute voorwaarde om burgerrechten te genieten. Die boodschap hebben Advocaten Zonder Grenzen en haar partners met ruim 6.000 inwoners op het grondgebied van Lubero, in Noord-Kivu gedeeld.
De fundamentele rechten van de Congolese burgers worden regelmatig zwaar met de voeten getreden. “Kinderen zijn heel kwetsbaar”, verklaart Jules Rhuhunemungu, programma coördinator bij ASF. “Velen worden niet binnen de wettelijk bepaalde termijn (90 dagen na de geboorte) bij het bureau van de burgerlijke stand geregistreerd. Officieel bestaan ze dus niet en hebben ze geen recht op een nationaliteit, basisgezondheidsdiensten, onderwijs, de nalatenschap van hun ouders enz.” Vrouwen van wie het huwelijk niet is ingeschreven, kunnen dan weer niet van hun echtgenoot erven.
Om die kwesties onder de aandacht te brengen van de bevolking hebben ASF en haar partners* onlangs een bewustmakingscampagne georganiseerd in Noord-Kivu, op het grondgebied van Lubero. Ruim 6.000 mensen, grotendeels vrouwen, kregen niet alleen informatie over hun rechten, maar ook 400 gratis juridische consultaties bij advocaten van de balie van Goma. Voor 57 kinderen jonger dan 3 maanden werd aldus een geboorteattest afgeleverd. De campagne werd afgesloten met een hoorzitting van het vredegerecht in Lubero waarbij heel wat families een verzoekschrift indienden om de situatie van 50 kinderen na de termijn van 90 dagen alsnog in orde te brengen – we spreken van een vonnis geldend als geboorteakte. “Zo kon de bevolking kennisnemen van de te volgen procedure wanneer kinderen, en zelfs adolescenten en jonge volwassenen, niet binnen de wettelijke termijn zijn geregistreerd”, zegt Jules Rhuhunemungu tevreden.
“Het is de eerste keer dat ik advocaten gratis consultaties zie geven”, zegt een van de aanwezige huismoeders blij. “Ik vond de inhoud van de bewustmaking zeer bijzonder. Daarin werd de bevolking immers gezegd dat ze de geboorteattesten van hun kinderen zullen ontvangen zonder ook maar iets te moeten betalen”, vult haar buur aan. Er is grote vraag om die actie nog eens te herhalen. Zo kunnen bewoners de hulp van een advocaat inschakelen en kennisnemen van hun rechten. Later in mei staat er een sessie op het programma op het grondgebied van Masisi.
Niet alleen de inwoners waren tevreden: het bureau van de burgerlijke stand in Lubero is na de campagne opnieuw opengegaan. Een blanco register van de burgerlijke stand dat de Afdeling Binnenlandse Zaken in 2014 naar Lubero had verzonden, werd voor het eerst gebruikt. De ambtenaar van de burgerlijke stand maakte er geen gebruik van terwijl er dagelijks kinderen worden geboren.
