Context
De talrijke politieke en militaire crisissen die de Centraal Afrikaanse Republiek hebben getroffen tijdens de voorbije decennia, hebben er de uitbouw van een rechtsstaat in gevaar gebracht. De rechtspraak, die door een meerderheid van de bevolking wordt beschouwd als arbitrair en niet-onafhankelijk, ziet zich geplaatst voor enorme uitdagingen.
Het rechterlijk personeel, dat bijna uitsluitend is geconcentreerd in de hoofdstad Bangui, is onvoldoende om een goede werking van de 3 hoven van beroep en van de 24 rechtbanken van het land te garanderen. Van het honderdtal advocaten die zijn ingeschreven op de rol van de orde van advocaten, is slechts een enkele advocaat gevestigd buiten de hoofdstad. De kwaliteit van de vorming en opleiding van de rechtsactoren laat tevens te wensen over.
De behoeften van het land in de sector van de rechtspraak zijn bijgevolg enorm, zowel op het vlak van het aanbod als van de vraag naar justitie, onder meer :
- Van de kant van de rechtsonderhorigen : gebrek aan kennis van de rechten en procedures, geografische afstand, tekort aan financiële middelen, onbegrip voor de rol van de rechtsactoren, gebrek aan vertrouwen en terughoudendheid (religieuse, culturele, sociale) om een beroep te doen op de formele rechtspraak, enz.
- Van de kant van het aanbod van diensten : gebrek aan politieke wil, probleem van aansluiting tussen het formele en informele rechtssysteem, onvoldoende menselijke, financiële en materiële hulpmidelen, tekort aan opleiding/supervisie van de institutionele actoren, onvoldoende geografische dekking, non-conformiteit, onbestaand en ontoereikend normatief kader, gebrek aan synergie tussen de actoren.
Actiestrategie van ASF
ASF opteert voor een holistische benadering van de toegang tot de rechtspraak door de actoren te steunen die er dicht bij aanleunen (wijkhoofden, geestelijke et traditionele leiders) en door de mogelijkheden te versterken van de actoren die een sleutelpositie bekleden in de rechtsbijstand (balie en maatschappelijke organisaties).