Categorie: Kinderrechten

Het jaarverslag van AdZG is beschikbaar

Posted on by simonm
Downloaden

Het team van Advocaten Zonder Grenzen is verheugd u haar laatste jaarverslag voor te stellen.

We hebben een lange weg afgelegd sinds AdZG in 1992 werd opgericht door een groep Belgische advocaten. In die 30 jaar tijd hebben honderden mensen bijgedragen om de vereniging te maken tot wat ze vandaag is: een militante organisatie, actief in een tiental landen, die stijdt tegen onrecht, ijvert voor een rechtsstaat gebaseerd op mensenrechten en voor een betere toegang tot het gerecht, dit alles in nauwe samenwerking met talrijke nationale en internationale actoren.

Deze ervaring, de lokale verankering van onze acties en de sterke banden die we hebben gesmeed met mensenrechtenverdedigers uit alle hoeken van de wereld, geven ons de kracht om impactvolle acties te blijven opzetten ten dienste van bevolkingsgroepen in kwetsbare situaties (vrouwen, kinderen, de LGBTQI+-gemeenschap, etnische minderheden, mensen in detentie, mensen in migratiesituaties, enz.)

Maar de uitdagingen zijn talrijk. Overal ter wereld worden middenveldorganisaties en mensenrechtenverdedigers geconfronteerd met zorgwekkende ontwikkelingen en trends: de opkomst van autoritaire regimes, de inkrimping van de burgerlijke ruimte, het groeiende wantrouwen van het publiek in instellingen, toegenomen sociale spanningen, enzovoort.

Mensenrechtenverdedigers werken in een context die hen steeds vijandiger gezind is. De begrippen mensenrechten en rechtsstaat zelf worden in twijfel getrokken. Activisten, advocaten en journalisten die opkomen voor de fundamentele rechten van kwetsbare bevolkingsgroepen worden steeds vaker systematisch het doelwit van onliberaal repressief beleid.

Elke bladzijde van dit rapport getuigt van de kracht van de vlam die degenen drijft die zich inzetten voor de verdediging van de mensenrechten in het hart van onze samenlevingen, met gevaar en risico voor hun eigen vrijheid. Dit verslag is een eerbetoon aan ieder van hen.

Strafbaarstelling van charlatanisme en hekserij: Een obstakel voor de verwezenlijking van de rechten van vrouwen en minderjarigen in de Centraal-Afrikaanse Republiek

Posted on by Nina Cornet Fontaine

Dit artikel is overgenomen van het jaarverslag 2021 van Avocats Sans Frontières.

In de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) wordt het beoefenen van kwakzalverij en hekserij (PCS) als een strafbaar feit beschouwd. De vervolging van verdachten van PCS leidt vaak tot ernstige mensenrechtenschendingen en treft systematisch vrouwen en kinderen. In de vrouwengevangenis van Bimbo zit de helft van de vrouwen gevangen wegens vermeende PCS-feiten. De repressie waaronder degenen die van PCS worden beschuldigd, te lijden hebben, kan een gevolg zijn van de formele rechtspraak, maar ook van de wraakzucht van de bevolking. Beschuldigden van PCS krijgen regelmatig te maken met vernederingen en lijfstraffen, soms met de dood tot gevolg.

Dit geweld is gebaseerd op structurele ongelijkheden en patronen van patriarchale overheersing tegen vrouwen en bepaalde kwetsbare personen. Het geweld is dus een gevolg van sociale en culturele normen die de verwezenlijking van de rechten van vrouwen en minderjarigen verhinderen.

Het doel van ASF is niet het bestrijden van de overtuigingen die geworteld zijn in de Centraal-Afrikaanse samenleving, maar wel het bestrijden van de “heksenjacht”. De actie van ASF in dit verband baseert zich dan ook hoofdzakelijk op drie prioriteiten.

(i) Met de steun van ASF organiseren maatschappelijke middenveldorganisaties bewustmakings- en informatiesessies over deze praktijken, over de neiging om zich vooral op bepaalde bevolkingsgroepen te richten en op de rampzalige gevolgen die ze kunnen hebben op het leven van deze mensen.

(ii) ASF werkt aan holistische bijstand voor mensen die beschuldigd worden van PCS. In samenwerking met het maatschappelijke middenveld, strafrechtelijke actoren, gemeenschapsleiders en NGO’s, waakt ASF erover om mensen die beschuldigd worden van PCS zo vroeg mogelijk op te sporen. Op die manier kunnen ze juridische bijstand genieten vanaf het moment dat ze in hechtenis worden genomen en tijdens hun eventuele voorlopige hechtenis. Het is ook van essentieel belang om deze mensen zo snel mogelijk bij te staan om de gevolgen van een dergelijke beschuldiging te beperken voor hun reputatie, en dus voor hun kansen om opnieuw in de gemeenschap te integreren of in hun eigen bestaan en dat van hun gezin te kunnen voorzien.

(iii) ASF heeft vastgesteld dat het juridische arsenaal van de Centraal-Afrikaanse Republiek ontoereikend is om dit maatschappelijke verschijnsel aan te pakken. Het strafbare feit is niet duidelijk gedefinieerd en momenteel kan er een heel breed scala aan bewijzen en aanwijzingen worden gebruikt om dit strafbare feit voor de rechter te bewijzen, ondanks het feit dat er niks in het strafwetboek is gedefinieerd. ASF onderzoekt hoe men een beter inzicht kan krijgen in de sociaal-culturele behandeling van PCS zodat er op termijn gepleit kan worden om dergelijke feiten aan te pakken met respect voor de mensenrechten.

Geboorteakten in CAR: eerder de uitzondering dan de regel

Posted on by severined

Bangui, 2 oktober 2017 – De meeste mensen in de Centraal-Afrikaanse Republiek, vooral de jongsten, bezitten geen geboorteakte en bestaan dus niet in de ogen van de overheid. Wat is de oorzaak van deze gebrekkige registratie? Welke obstakels staan toegang tot de burgerlijke stand in de weg? Wat zijn de gevolgen ervan? ASF heeft Thierry Vircoulon, Centraal-Afrikaspecialist, de opdracht gegeven om een studie uit te voeren die moet toelaten om de problematiek beter te begrijpen en oplossingen voor te stellen. In dit interview heeft hij het over zijn belangrijkste conclusies.

  • Het percentage geboorteaangiftes in de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) is een van de laagste op het Afrikaanse continent. Wat verklaart deze situatie?

Thierry Vircoulon

Thierry Vircoulon: Het hebben van een geboorteakte is eerder de uitzondering dan de regel onder de Centraal-Afrikaanse jeugd. De voornaamste oorzaak is de verarming van zowel de overheid als de bevolking. Wegens de progressieve aftakeling van de Centraal-Afrikaanse overheid sinds de jaren ’90 heeft er een waar proces van “ont-bestuur” van het land plaatsgevonden. De administraties hebben de financiële middelen niet meer om de bevolking in de provincies te besturen en om hen van basisdiensten te voorzien. De aflevering van administratieve akten heeft deze tendens gevolgd. De verarming van de bevolking, die moet betalen voor de administratieve akten hoewel ze zelf steeds armer wordt, komt hier nog eens bij. Zelfs lagere notabelen zoals de wijkburgemeesters registreren hun kinderen niet altijd, vanwege een gebrek aan geld. Voor families in bescheiden levensomstandigheden is de prijs van een geboorteakte te hoog. Moeders moeten soms een afweging maken tussen het kopen van eten en het betalen voor een geboorteakte. Een vicieuze cirkel van “ont-besturen” van de bevolking ontstaat: de administratie moet voor deze akten en documenten laten betalen want ze heeft zelf het geld niet, en omdat de bevolking het geld ook niet heeft, heeft ze steeds minder toegang tot de administratie.

Andere belangrijke redenen die het lage percentages aangiftes verklaren zijn de complexiteit van de procedure, de toegankelijkheid van de gemeentediensten voor de rurale bevolking, en een capaciteitsgebrek van bepaalde gemeentes.

  • In de studie legt u uit dat kinderen zonder geboorteakte ondanks alles toch toegang hebben tot school. Welke zijn de reële gevolgen van het tekort aan geboorteaangiftes op de rechten van de bevolking?

Gelukkig past de administratie haar praktijken aan de lokale realiteit aan en getuigt ze van flexibiliteit bij de toepassing van de wetten en reglementen. Zo verzetten schooldirecteuren zich niet tegen de inschrijving van kinderen zonder geboorteakte, omdat de meerderheid van de kinderen er geen heeft. Het probleem komt later op, bij de inschrijving voor de overgangsexamens (om van de lagere school naar het college over te gaan, van het college naar het lyceum en voor het baccalaureaat). De geboorteakte wordt gevraagd tijdens deze procedures. Er geen hebben kan een obstakel vormen en leidt tot praktijken van corruptie, fraude (valse documenten), etc.

Het is paradoxaal: de jongeren hebben zelden een geboorteakte maar ze willen er allemaal een. Deze vraag weerspiegelt een algemene vraag naar identiteitsdocumenten in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Als gevolg van de crisis hebben talrijke mensen hun papieren verloren, inclusief hun geboorteaktes. Dit fenomeen is sterk aanwezig in Bangui, waar sommige wijken vernield werden en waar grote volksverhuizingen hebben plaatsgevonden. De archieven van de burgerlijke stand werden in sommige gemeentes vernietigd, de wedersamenstelling van de akten van de burgerlijke stand duurt lang en is lastig en de regering levert geen identiteitskaarten meer af sinds 2013. Bovendien zien alle families die geïnterviewd werden voor deze studie het administratieve en sociale nut van een geboorteakte (met name het kunnen bewijzen van familiale en afstammingsbanden). De voornaamste motieven waarom families een geboorteakte willen, zijn de schoolinschrijving en de persoonlijke administratieve erkenning. De bevolking weet ook dat het niet hebben van papieren een obstakel vormt om rond te reizen in het land vanwege de ontelbare versperringen die onderweg door veiligheidstroepen worden opgeworpen.

  • Zijn de Centraal-Afrikaanse autoriteiten voldoende bewust van de tekortkomingen bij de burgerlijke stand, en zijn ze bereid om er iets aan te doen?

De overgangsregering heeft beslist om geboorteaktes gratis af te leveren voor kinderen die geboren zijn tijdens het conflict, maar deze beslissing werd niet gerespecteerd door de gemeentes die gewoon waren geraakt aan de opbrengsten terwijl ze onvoldoende werkingsmiddelen ontvangen van de regering. Het “gratisbeleid” werd dus niet toegepast. Dat is problematisch. Echter, omdat talrijke jongeren hun geboorteakte niet hebben, tonen de publieke autoriteiten zich tolerant en aanvaarden ze vervangdocumenten, zoals bijvoorbeeld documenten waaruit de schoolinschrijving blijkt. Dit probleem behoort niet tot de prioriteiten van de regering, die geconfronteerd wordt met uitdagingen op het vlak van veiligheid en humanitaire urgenties. Een nieuwe registratie van de bevolking zal pas plaats kunnen vinden van zodra de gemeentelijke administraties beter functioneren en van zodra het probleem van de kost van administratieve documenten opgelost is.

  • Welke concrete pistes hebt u geïdentificeerd om een betere registratie van geboortes te garanderen?

De eenvoudigste maatregel maar ook de meest radicale zou zijn om geboorteaktes gratis af te leveren. Om de eerdergenoemde redenen werd dit reeds gedaan – zonder enig succes. Het financiële aspect van de relaties tussen de gemeentebesturen/rechtbanken en de regering zou moeten worden herzien, en positieve financiële incentives voor de verschillende actoren zouden moeten worden gecreëerd. Deze organisationele hervorming is momenteel onmogelijk. De belangrijkste voorgestelde maatregel is dus de verlenging van de wettelijke termijn om pasgeborenen aan te geven van één maand (huidige wettelijke termijn) tot zes maanden. Dit zou een indirecte manier zijn om de aangiftekosten te beperken door meer tijd aan de families te gunnen om de juiste stappen te ondernemen, en zo te vermijden dat ze moeten betalen voor een vervangend vonnis. Een andere maatregel houdt in dat procedures bij ziekenhuizen vereenvoudigd worden en dat bevallen vrouwen niet meermaals moeten terugkeren naar het ziekenhuis om de geboorteakte te verkrijgen.

  • Welke rol kunnen internationale actoren spelen?

Het subsidiëren van de verstrekking van geboorteaktes is geen prioriteit en ook geen duurzame oplossing. Internationale actoren zouden deze vraag op de agenda van de administratieve heropbouw moeten zetten, en zouden samen met de Centraal-Afrikaanse autoriteiten moeten nadenken over een duurzame oplossing. Deze houdt absoluut een verandering in van de financiële relaties tussen de regering en de gemeentebesturen en rechtbanken, en een verandering van de regelgeving.

 ***

De studie Etat civil en République centrafricaine: enjeux et pratiques (Burgerlijke stand in de Centraal-Afrikaanse Republiek: uitdagingen en praktijken) werd verricht in het kader van het project “Amélioration de l’accès à la justice pour les personnes en situation de vulnérabilité” (Verbetering van de toegang tot justitie voor personen in een situatie van kwetsbaarheid), uitgevoerd door ASF in de CAR sinds 2015, met de steun van het Franse ministerie van buitenlandse zaken.

Coverfoto: bij de materniteit van Castors in Bangui worden de geboorteaangiftes onmiddellijk afgeleverd, in tegenstelling tot bij andere materniteiten in het land die aan de moeders vragen om tweemaal terug te komen voor ze het document kunnen ontvangen. © T. Vircoulon voor ASF

ASF in Tsjaad: terugblik en perspectieven

Posted on by severined
Begin mei heeft de Europese Unie officieel haar steun verlengd aan de activiteiten van Advocaten Zonder Grenzen (ASF) in Tsjaad, zodat de organisatie haar werk ten voordele van de mensenrechten kan voortzetten. Meteen is dit de gelegenheid om de balans op te maken van de tot nog toe bereikte resultaten en van de komende uitdagingen. Sinds enkele jaren kent Tsjaad sterke sociale spanningen als gevolg van een grote economische crisis en het slecht beheer van de inkomsten van de Staat. Ook op het vlak van respect voor de mensenrechten gaat de toestand achteruit : de overheid heeft de ruimte om de publieke vrijheden en rechten uit te oefenen beperkt. De bevolking ondervindt nog steeds heel wat moeilijkheden om toegang te krijgen tot justitie. ASF is sinds 2012 aanwezig in het land, achtereenvolgens met de steun van de Europese Unie, het federaal departement van Buitenlandse Zaken van Zwitserland en de Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit. De organisatie heeft zich eerst toegelegd op de verbetering van de maatschappelijke en gerechtelijke verdediging van de minderjarigen. Meer recentelijk heeft ze  organisaties uit het maatschappelijk middenveld begeleid, die zich inzetten voor de toegang tot justitie, zoals het Public Interest Law Centre (PILC). “Voor mij is de toegang tot justitie van fundamenteel belang voor een harmonieuse socio-economische ontwikkeling. Het is ook een doeltreffende manier om te strijden tegen de straffeloosheid” legt Delphine Djiraibe, Voorzitster van het PILC, uit. “In Afrika, en meerbepaald in Tsjaad, vormt straffeloosheid de grootste belemmering voor een effectieve uitoefening van de rechtsspraak en ontwikkeling.” Met de financiële en technische steun van ASF moedigt het PILC de gelijkheid tussen vrouwen en mannen aan en strijdt ze tegen het geweld op grond van geslacht. “De initiatieven van ASF en haar partners in Tsjaad richten zich, enerzijds, tot gemarginaliseerde en kwetsbare personen, zoals vrouwen en kinderen of gedetineerden en, anderzijds, juristen, parajuristen, leiders van bevolkingsgroepen, vertegenwoordigers van de lokale autoriteiten en leden van organisaties uit het maatschappelijk middenveld” legt Gilles Durdu, uittredend directeur van ASF in Tsjaad, uit. “Zowel de activiteiten ten voordele van de bevolking, zoals rechtssensibilisering of de organisatie van gratis juridische raadplegingen, als deze ten voordele van het maatschappelijk middenveld, zoals de vorming rond conflictbeheer op het niveau van de gemeenschap, zijn zeer succesvol geweest en hebben vaak onze verwachtingen overtroffen“. ASF heeft eveneens met succes het werk van het maatschappelijk middenveld rond de praktijk van parajuristen vergemakkelijkt, wat heeft geleid tot de goedkeuring van een gemeenschappelijk statuut voor de parajuristen dat werd medeondertekend door 7 organisaties. Dit statuut betekent een reële vooruitgang op het vlak van de harmonisering van de praktijk door van parajuristen in het land en om alle rechthebbenden dezelfde waarborgen inzake de kwaliteit van dienstverlening te bieden. In 2016 werden eveneens twee ambitieuse studies gerealiseerd. De eerste, toegespitst op de inzet en de gevolgen van de hechtenis voor de gevangenen en voor de Tsjaadse maatschappij, heeft het mogelijk gemaakt een dialoog op te starten tussen de actoren die betrokken zijn bij de problematiek, met inbegrip van de nationale autoriteiten. De tweede publicatie bestudeert het beheer van conflicten omtrent natuurlijke rijkdommen door lokale gemeenschappen en formuleert een hele reeks aanbevelingen voor een beter beheer van de natuurlijke rijkdommen en van de conflicten die ermee verband houden. Vanaf de zomer 2017 start ASF een nieuw 2-jaren project met de steun van de Europese Unie, in partnerschap met de Tsjaadse Liga voor de Mensenrechten. Onder de titel “Ondersteuning van de burgerlijke initiatieven ter bevordering en verdediging van de mensenrechten in Tsjaad” zal ASF dankzij dit project haar steun verlenen aan de verenigingen die zich inzetten voor de verdediging van de mensenrechten.
Foto © ASF/G. Durdu

Zonder identiteit geen rechten

Posted on by stagiairecom

Bangui, 15 april 2016 – Zonder geboorteaangifte worden u heel wat rechten ontzegd. Hoe toegang krijgen tot de gezondheidszorg zonder identiteitsbewijs? Hoe naar school gaan? Hoe gaan stemmen? De meeste Centraal-Afrikanen, en vooral de allerjongsten onder hen, bestaan niet voor de staat. In antwoord op dat probleem organiseert Advocaten Zonder Grenzen mobiele zittingen: leden van het gerecht, het parket en de griffie trekken naar de dorpen om er vonnissen geldend als geboorteakte uit te spreken.

Volgens de geldende wetgeving in de Centraal-Afrikaanse Republiek is het vanaf een maand na de bevalling niet meer mogelijk om een geboorteakte op te stellen. Die akte is nochtans essentieel voor alle burgers. Ze is immers hun toegangsticket voor burgerlijke, politieke, economische, sociale en culturele rechten. Zonder die akte heeft het kind geen recht op onderwijs, gezondheidszorg, nalatenschap, eigendom… en kan het later niet gaan kiezen of verkozen worden.

De meeste Centraal-Afrikanen, en vooral de allerjongsten onder hen, hebben geen geldige akte van de Burgerlijke Stand. Daar zijn allerlei redenen voor. In de eerste plaats is er een economische verklaring: een geboorteakte kost 1.500 CFA-frank (ongeveer 2,5 euro), terwijl het gemiddelde loon in de CAR 39.000 CFA-frank bedraagt. Ludovic Kolengue Kaye, projectcoördinator bij ASF: “Geld is zeker een verklaring voor het lage aantal geboorteaangiften, maar de bevolking is ook onvoldoende geïnformeerd en de procedures zijn zeer complex”. De diensten van de Burgerlijke Stand en de bevoegde overheid zijn ook structureel verstoord door de plunderingen en vernielingen tijdens de geweldplegingen waardoor het land in 2012-2013 getroffen werd.

Om dat probleem het hoofd te bieden organiseert ASF mobiele zittingen in Bangui (de hoofdstad) en Bouar (in het oosten van het land). Ter vervanging van de niet binnen de legale tijdslimiet uitgegeven geboorteakte wordt dan een vonnis uitgesproken door een rechter die de geboorte van de betrokkene officieel erkent. In tegenstelling tot de klassieke zittingen vinden de mobiele zittingen plaats buiten de gerechtshoven en rechtbanken, bijvoorbeeld op het gemeentehuis van een arrondissement. Zo kunnen de inwoners er makkelijker naartoe.

Arsène, vader van de eenjarige Kestia, getuigt: “Ik kon mijn kind onmogelijk aangeven bij de gemeente omdat ik daar de middelen niet voor had. Ik vernam dat er zittingen gehouden werden via mijn wijkchef die met een megafoon door de straten ging en ik ben langsgegaan”.

Arsène et sa fille Kestia
Arsène en zijn dochter Kestia

Leden van het gerecht, het parket, de griffie en het gemeentehuis zijn aanwezig. Er is ook een arts ter plaatse om de leeftijd van het kind te bepalen. ASF neemt de 15 euro kosten van de vervangende vonnissen ten laste.

“Mijn dochter zal naar school kunnen, en het zal alle stappen in haar leven eenvoudiger maken”, verklaart Léana, moeder van Esther.

Léana et sa fille Esther
Léana en haar dochter Esther

Elke mobiele zitting wordt voorafgegaan door bewustmakingsacties waarin de bevolking wordt verteld hoe belangrijk het wel is om de geboorten aan te geven en de lokale overheid meer informatie krijgt over de procedure en hun rol in het proces voor de opstelling van de akte van de Burgerlijke Stand.

Tot nu toe werden al zes mobiele zittingen georganiseerd. Zo werden 403 kinderen van 1 maand tot 16 jaar verzekerd van hun rechten.

Die activiteiten zijn mogelijk dankzij de financiële steun van de afvaardiging van de Europese Unie en van de Franse ambassade in de Centraal-Afrikaanse Republiek.

Foto’s © ASF/B. Langhendries

Zonder wettelijk bestaan, geen rechten voor de Congolese burgers

Posted on by severined

Lubero, DR Congo, 15 mei 2015 – De registratie bij de burgerlijke stand van geboorten, maar ook van huwelijken, is een absolute voorwaarde om burgerrechten te genieten. Die boodschap hebben Advocaten Zonder Grenzen en haar partners met ruim 6.000 inwoners op het grondgebied van Lubero, in Noord-Kivu gedeeld.

De fundamentele rechten van de Congolese burgers worden regelmatig zwaar met de voeten getreden. “Kinderen zijn heel kwetsbaar”, verklaart Jules Rhuhunemungu, programma coördinator bij ASF. “Velen worden niet binnen de wettelijk bepaalde termijn (90 dagen na de geboorte) bij het bureau van de burgerlijke stand geregistreerd. Officieel bestaan ze dus niet en hebben ze geen recht op een nationaliteit, basisgezondheidsdiensten, onderwijs, de nalatenschap van hun ouders enz.” Vrouwen van wie het huwelijk niet is ingeschreven, kunnen dan weer niet van hun echtgenoot erven.

Om die kwesties onder de aandacht te brengen van de bevolking hebben ASF en haar partners* onlangs een bewustmakingscampagne georganiseerd in Noord-Kivu, op het grondgebied van Lubero. Ruim 6.000 mensen, grotendeels vrouwen, kregen niet alleen informatie over hun rechten, maar ook 400 gratis juridische consultaties bij advocaten van de balie van Goma. Voor 57 kinderen jonger dan 3 maanden werd aldus een geboorteattest afgeleverd. De campagne werd afgesloten met een hoorzitting van het vredegerecht in Lubero waarbij heel wat families een verzoekschrift indienden om de situatie van 50 kinderen na de termijn van 90 dagen alsnog in orde te brengen – we spreken van een vonnis geldend als geboorteakte. “Zo kon de bevolking kennisnemen van de te volgen procedure wanneer kinderen, en zelfs adolescenten en jonge volwassenen, niet binnen de wettelijke termijn zijn geregistreerd”, zegt Jules Rhuhunemungu tevreden.

“Het is de eerste keer dat ik advocaten gratis consultaties zie geven”, zegt een van de aanwezige huismoeders blij. “Ik vond de inhoud van de bewustmaking zeer bijzonder. Daarin werd de bevolking immers gezegd dat ze de geboorteattesten van hun kinderen zullen ontvangen zonder ook maar iets te moeten betalen”, vult haar buur aan. Er is grote vraag om die actie nog eens te herhalen. Zo kunnen bewoners de hulp van een advocaat inschakelen en kennisnemen van hun rechten. Later in mei staat er een sessie op het programma op het grondgebied van Masisi.

Niet alleen de inwoners waren tevreden: het bureau van de burgerlijke stand in Lubero is na de campagne opnieuw opengegaan. Een blanco register van de burgerlijke stand dat de Afdeling Binnenlandse Zaken in 2014 naar Lubero had verzonden, werd voor het eerst gebruikt. De ambtenaar van de burgerlijke stand maakte er geen gebruik van terwijl er dagelijks kinderen worden geboren.

* De partners van ASF in deze bewustmakingscampagne rond de registratie van geboorten en huwelijken bij het bureau van de burgerlijke stand zijn: de Provinciale Afdeling Binnenlandse Zaken van Noord-Kivu, de balie van Goma en de Congolese organisatie SODPAD.
In het kader van het Uhaki Safi-programma (“eerlijke justitie” in Swahili), georganiseerd met de steun van de Europese Unie en Belgische en Zweedse bijdragen.
Foto’s © Team Rechtstoegang van het ASF-kantoor in Goma

Eindelijk vrijheid voor een zestigtal minderjarige gevangenen!

Posted on by severined

N’Djamena, 21 augustus 2013 – Advocaten Zonder Grenzen (AdZG) is erin geslaagd om, via haar project voor minderjarigen, 64 jonge gedetineerden uit de Tsjaadse gevangenis van N’Djamena te bevrijden.  Dit project, tot stand gebracht in partnerschap met de Tsjaadse NGO ‘Association pour la Promotion des Libertés Fondamentales au Tchad’ (APLFT), heeft eveneens de moeilijkheden waarmee kinderen en adolescenten te maken krijgen in het rechtssysteem, en de manifeste misbruiken waarvan zij het slachtoffer worden, in kaart gebracht.

Ali is pas 16 jaar oud wanneer hij wordt overgebracht naar de gevangenis van N’Djamena wegens misbruik van vertrouwen : “Ik verbleef 7 maanden in de gevangenis, zonder ook maar eenmaal een rechter te ontmoeten!  Ik heb mijn vader opgebeld en ik heb gehuild, ik kon echt niet meer.” Via het AdZG project werd hem een advocaat toegewezen en toen bleek dat het dossier van Ali gewoonweg verdwenen was wanneer de zaak was overgedragen aan een andere rechter. Ali’s advocaat is er uiteindelijk in geslaagd om zijn vrijlating te bekomen.

Verantwoordelijke voor het Dieu Bénit opvangcentrum voor minderjarigen © AdZG / L. Deramaix
Verantwoordelijke voor het Dieu Bénit opvangcentrum voor minderjarigen © AdZG / L. Deramaix

Dit geval is een duidend voorbeeld van een schrijnend gebrek aan wettelijke en sociale structuren die de rechten van minderjarigen dienen te vrijwaren. “De wetgeving is geenszins streng ten aanzien van minderjarigen die inbreuken plegen. Er zijn echter onvoldoende opvangcentra waardoor wij ons verplicht zien hen in de gevangenis te plaatsen,” erkent een jeugdrechter. Minderjarigen worden opgesloten samen met volwassenen. “Hier is geen sprake van re-integratie, noch van opvoeding of opleiding,” verklaart de griffier van de gevangenis van N’Djamena.

“Na inzage en studie van de dossiers van 86 minderjarigen in de gevangenis van N’Djamena hebben we, in het kader van ons project, de vrijlating van drie vierden van deze minderjarigen kunnen bewerkstelligen!” verklaart Coralie de Lhoneux, AdZG advocate in Tsjaad. “Zeven andere minderjarigen verschenen uiteindelijk voor de rechtbank. De dossiers van de overige minderjarigen worden nauwgezet opgevolgd door de rechter en de procureur.”

Geconfronteerd met het mank lopende gerechtelijk apparaat, dat trouwens lijnrecht tegenover het heersende gewoonterecht  staat in Tsjaad, proberen maatschappelijke organisaties het lot van minderjarigen, die zich in moeilijkheden bevinden, te verbeteren. Ze missen echter de nodige expertise en middelen. “Daarom ondersteunen we  opvang- en verblijfscentra, want deze privé – initiatieven zijn vaak de enige steun en toeverlaat voor jongeren in moeilijkheden die onderdak zoeken. Op die manier zijn 125 kinderen ondergebracht in deze centra,” aldus Coralie de Lhoneux.

AdZG heeft een beroep gedaan op de Universiteit van Saint Louis in Brussel om aan het begin van het project een participatieve analyse uit te werken, teneinde alle actoren in de betrokken sector te sensibiliseren en de samenwerking voor het project te bevorderen. Ook de bevolking werd gesensibiliseerd met betrekking tot de rechten van het kind en er zijn vormingen georganiseerd voor alle deelnemers in de sector, om zo de zorg voor minderjarigen te verbeteren. Zo werden er vormingen gegeven aan politie en rijkswacht, traditionele autoriteiten, NGO’s, verblijfscentra en advocaten.

“De gerechtelijke instanties hebben dit project gunstig ontvangen en dankzij het project kon ad hoc bijstand worden voorzien. Nu komt het erop aan na te gaan of de geleverde inspanningen verder gezet worden door de lokale actoren zodat deze jongeren de nodige zorg krijgen,” besluit Coralie de Lhoneux.

Dit project werd mede tot stand gebracht dankzij de financiële steun van het programma ter ondersteuning van justitie in Tsjaad van de Europese Unie, en in partnerschap met de Tsjaadse organisatie APLFT.

Foto bovenaan: Yalna opvangcentrum voor minderjarigen © AdZG / L. Deramaix

Voor een betere hulpverlening aan jongeren in Tsjaad

Posted on by severined

N’Djamena, Tsjaad – 21 augustus 2012. Advocaten Zonder Grenzen (AdZG) lanceerde in samenwerking met de lokale NGO APLFT (Association pour la Promotion des Libertés Fondamentales au Tchad/ Vereniging voor de Promotie van de Fundamentele Vrijheden in Tsjaad) een project om de jeugdzorg te verbeteren in N’Djamena. Dit project zal de capaciteiten versterken van de verschillende actoren in de sociale en juridische keten die betrokken zijn bij deze problematiek.

Ten gevolge van de verschillende oorlogen en politieke onrusten die tot 2008 plaatsvonden, is Tsjaad aan een volledige heropbouw bezig. De moeilijkheden zijn talrijk, en zeker op sociaal vlak. Hulpverlening aan de jongeren in het bijzonder staat voor heel wat uitdagingen: de staatsstructuren zijn niet operationeel; de ouders, die vaak in armoede leven, ontvangen geen steun voor de opvoeding van hun kinderen; de sociale en/of juridische diensten zijn inefficiënt en hebben een groot tekort aan de nodige middelen.

Noord Oost Tsjaad, bij de grens van Noord Darfoer, 2008 © Michael Von Bergen

De eerste slachtoffers van deze situatie zijn de kinderen. Velen zijn achtergelaten of verwaarloosd. “Ontelbare minderjarigen zijn onderhevig aan ondervoeding en aan de ergste vormen van uitbuiting” getuigt Coralie de Lhoneux, experte van AdZG in Tsjaad. “Er wordt geen enkele maatregel getroffen door de overheid om de minderjarige te helpen of om diegene die kinderen misbruiken te berechten. Minderjarigen in conflict met de wet worden regelmatig naar de gevangenis gestuurd, zonder een kans op een consultatie met een advocaat. Zij blijven in langdurige voorlopige hechtenis of ondergaan zware sancties, gemengd met volwassenen en in een onaangepaste omgeving. Zij genieten van geen enkele begeleidende maatregel en krijgen geen onderwijs, wat onmisbaar is voor hun re-integratie.

Ondanks de officiële verklaringen, blijft de zorg voor minderjarigen problematisch.

Sinds een aantal jaar en met beperkte middelen, springen de NGO’s bij om sociale en juridische hulp te verlenen aan kwetsbare bevolkingsgroepen.

Gefinancierd door de Europese Unie, is het project van AdZG van start gegaan in april 2012 door opleidingen te verlenen in de jeugdopvangcentra, aan de NGO’s die rechtsbijstand bieden en aan de juristen van APLFT.

Hierbij aansluitend, zal een team van advocaten dat instaat voor het bijstaan en verdedigen van de minderjarigen die in conflict zijn met de wet, door  AdZG gecoached worden.  Diezelfde advocaten nemen deel aan de uitwisselingsprogramma’s met de magistraten om zo de algemene controle van het jeugdrecht te verbeteren.

De sensibiliseringscampagnes voor het grote publiek en die van de traditionele chefs en de politie worden gelijk georganiseerd.

Tenslotte pleit AdZG bij de verantwoordelijke ministers voor een versterking en ondersteuning van de kinderzorg, om zo een efficiënte hulp te bekomen voor minderjarigen in problemen met de wet.

“De centra voor jeugdzorg, NGO’s die juridische hulp bieden, maatschappelijke assistenten, kinderrechters, advocaten, overheidsinstanties, politie, traditionele chefs… iedereen moet samenwerken. Het succes van het project hangt af van een functionele samenwerking tussen alle betrokken partijen”, verduidelijkt Coralie de Lhoneux

Onze actie draagt ook bij tot het respecteren van de nationale en internationale wetgeving. Zelfs als zij soms onvolledig is, moet de wetgeving de basis bieden voor alle beslissingen. Haar concrete handhaving en de bewustmaking bij het publiek zullen de eerste stappen zijn in een lang proces van ondersteuning aan de sociale en juridische minderjarigen in Tsjaad. Hun rechten en hun welzijn moeten nadrukkelijk gerespecteerd worden.” concludeert Coralie de Lhoneux.

Cover foto: Tsjaad 2012 © Tom Stevens